„Słowo to jabłko, śliwka, sen…” – spotkanie z poezją jidysz | Piątek, 13 października godz. 17.00 | Dom Mendelsohna

W piątek, 13 października o godz. 17.00 zapraszamy do Domu Mendelsohna na wieczór „Słowo to jabłko, śliwka, sen…” – będzie to spotkanie z poetkami jidysz i ich twórczością.

Gościnią wieczoru jest Karolina Szymaniak, tłumaczka i redaktorka przekrojowej antologii ich utworów „Moja dzika koza”, która ukazała się nakładem wydawnictwa „Austeria”.

Podczas wieczoru będzie można usłyszeć polskie przekłady kilkunastu wybranych wierszy w wykonaniu Borussiańskiego kółka dramatycznego, kierowanego przez Ewę Mazgal.

Serdecznie zapraszamy! Wstęp wolny!

Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Samorząd Miasta Olsztyna i Fundacja im. Róży Luksemburg.

* * *

Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Festiwal Mendelsohna – zapraszamy na wydarzenia 6, 9, 10 i 11 grudnia 2022!

Grudzień to ostatni miesiąc tegorocznego Festiwalu Mendelsohna odbywającego się w 2022 roku pod hasłem „Granice.”
Co przed nami w tym tygodniu?

✅ wtorek, 6.12.2022 godz. 17.00
Dom Mendelsohna ul. Zyndrama z Maszkowic 2
Momenty kluczowe – polsko-niemieckie laboratorium artystyczne nieopowiedzianych historii
Prezentacja projektu z udziałem artystów Diany Wesser z Lipska i Grzegorz Gromek z Olsztyna
✅ piątek, 9.12.2022 godz. 17.00
Dom Mendelsohna ul. Zyndrama z Maszkowic 2
Zawód: historyk – spotkanie z prof. Andrzejem Friszke
Prowadzenie: prof. Robert Traba
W dyskusji wezmą udział Jan Olaszek i Tomasz Siewierski – współautorzy książki „Zawód: historyk”
✅ sobota, 10.12.2022 godz. 17.00
Dom Mendelsohna ul. Zyndrama z Maszkowic 2
Jubileuszowe spotkanie Borussian, Przyjaciół, Znajomych, Czytelników z Kazimierzem Brakonieckim
✅ niedziela, 11.12.2022 godz. 13.00
Dom Mendelsohna ul. Zyndrama z Maszkowic 2
Święta żydowskie i chrześcijańskie- tradycje i zwyczaje – warsztaty plastyczne: Kartki świąteczne. Prowadzenie: Ewa Pohlke

Zapraszamy do udziału.
Wstęp wolny!

Wsparcie finansowe Festiwalu Mendlesohna: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.
* * *
Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Momenty kluczowe – polsko-niemieckie laboratorium artystyczne nieopowiedzianych historii | wtorek 6 grudnia godz. 17.30 | Dom Mendelsohna

6 grudnia (wtorek) o 17.30 serdecznie zapraszamy do Domu Mendelsohna (ul. Zyndrmama z Maszkowic 2, Olsztyn) na spotkanie z dwójką artystów: Dianą Wesser z Lipska i Grzegorzem Gromkiem z Olsztyna – podczas Festiwalu Mendelsohna zaprezentują oni projekt „Momenty kluczowe / Schlüsselmomente”, który realizują wspólnie od kilku miesięcy.

Będzie to opowieść o doświadczeniach odkrywania zapomnianych i trudnych rozdziałów polsko-niemieckiej historii, niełatwej drodze, którą oboje wspólnie pokonują, poszukując artystycznych środków wyrazu w podejściu do tematu, lecz przede wszystkim – budując swój osobisty dialog.

Momenty kluczowe / Schlüsselmomente to projekt polsko-niemiecki, poświęcony tematyce ucieczek i wypędzeń w czasie II wojnie światowej i po jej zakończeniu. Sam temat, a także jego skutki dla społeczeństw Polski i Niemiec, rzadko podejmowany jest w dyskursie artystycznym czy społecznym. Fakty historyczne są przedmiotem fachowych opracowań, lecz sam temat budzi skrajne emocje – bądź jest pomijany, bądź też wywołuje burzliwe dyskusje, często napędzane obawą, że zajęcie się nim zrelatywizuje niemiecką winę.
Celem projektu, organizowanego przez stowarzyszenie Freunde der Borussia Olsztyn/Allenstein i Fundację Nowy Teatr, jest przełamanie społecznego tabu wokół tematu i zainicjowanie za pomocą środków artystycznego wyrazu otwartego polsko-niemieckiego dialogu.

Projekt powstał z inicjatywy 3 osób: artystów Diany Wesser i Grzegorza Gromka oraz menedżerki kultury Yvonne Meyer – wspólnie zainicjowali oni wieloetapowy proces, który ma umożliwić zrozumienie różnych perspektyw i kwestii i który pomoże uniknąć pułapek, jakie niesie ze sobą temat ucieczek i wypędzeń, tak aktualny w dzisiejszej Europie. Autorzy projektu od wiosny br. spotykają się naprzemiennie w Lipsku i Olsztynie, dyskutują, badają źródła, zbierają relacje. Na bieżąco dzielą się ze sobą doświadczeniami, porównują wrażenia i perspektywy, tworzą swój własny, osobisty dialog wokół trudnych kwestii. W kolejnym etapie znajdzie on swój artystyczny wyraz we wspólnym polsko-niemieckim przedsięwzięciu.

Diana Wesser jest niemiecką artystką, związaną z Lipskiem. Realizuje spektakle i działania artystyczne na styku teatru opartego na badaniach, praktyki sztuki i mediów. W swoich audio spacerach, performansach i projektach partycypacyjnych odkrywa zapomniane miejsca, słucha relacji współczesnych świadków, tworzy przestrzenie spotkań. Od kilku lat intensywnie zajmuje się kulturami pamięci, transformacją w Niemczech Wschodnich i traumą zbiorową. Jej matka urodziła się w przedwojennym Olsztynie.

Grzegorz Gromek – aktor, reżyser, producent, na stałe związany z Teatrem im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Fundator i założyciel Teatru Nowego w Olsztynie. Jego prace teatralne to zarówno klasyczne przedstawienia dramatyczne, improwizacje teatralne, jak i teatr zakorzeniony w tradycjach Grotowskiego. Interesują go połączenia między teatrem, performance’em i tańcem. W ostatnich latach zajmuje się badaniem tożsamości lokalnych z pogranicza Warmii, Mazur i Kurpi.

* * *
Projekt Momenty kluczowe / Schlüsselmomente realizowany jest dzięki wsparciu finansowemu:
– Fundacji Kultury Wolnego Państwa Saksonia – działanie jest współfinansowane ze środków podatkowych na podstawie budżetu uchwalonego przez Parlament Saksonii.
– Referatu ds. Kultury Prus Wschodnich i krajów nadbałtyckich przy Muzeum Prus Wschodnich ze środków Pełnomocnika Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów

* * *
Partnerzy wydarzenia:
Freunde der Borussia Olsztyn/Allenstein e.V.
Fundacja Nowy Teatr w Olsztynie
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.
Spotkanie w j. polskim i niemieckim z tłumaczeniem symultanicznym.
Tłumaczenie: dr Barbara Sapała.
Zapraszamy do udziału.
Wstęp wolny!

* * *
Fot. Diana Wesser
Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Zawód: historyk – spotkanie z prof. Andrzejem Friszke | piątek, 9 grudnia godz. 17.00 | Dom Mendelsohna

W piątek, 9 grudnia podczas Festiwalu Mendelsohna odbędzie się spotkanie z prof. Andrzejem Friszke, badaczem i popularyzatorem dziejów najnowszych, autorem ponad 20 książek o historii Polski w XX wieku
– do rozmowy z naszym gościem zaprosi prof. Robert Traba, historyk, politolog, kulturoznawca, współzałożyciel „Borussii”.

„Widzimy po nakładach, po sprzedaży, że nasza – historyków – publiczność topnieje, a coraz więcej jest takich, którzy w ogóle nie rozumieją, o czym mówimy. A przecież to nie jest hobbystyczna wiedza, ale część edukacji polskiej i obywatelskiej” – mówił prof. Andrzej Friszke w wywiadzie rzece, którego udzielił Janowi Olaszkowi i Tomaszowi Siewierskiemu. – Wokół tej książki, która w br. ukazała się nakładem Wydawnictwa Więź, toczyć się będzie rozmowa podczas spotkania, które odbędzie się w Domu Mendelsohna.

„Zawód: historyk” to biografia autora, który przez całe życie prowadził badania naukowe, ale też był aktywny jako obywatel w ruchu walki o demokratyczną Polskę przed 1989 r., a po odzyskaniu wolności był świadkiem, a niekiedy uczestnikiem, budowania demokratycznego państwa i jego instytucji pamięci historycznej.
Cieszymy się na rozmowę z prof. Friszke o znaczeniu edukacji historycznej, uwikłania historii w politykę, skutkach braku świadomości historycznej dla nas obywateli. Podczas spotkania bez wątpienia pojawią się także wątki olsztyńskie – przypominamy, że prof. Andrzej Friszke urodził się i dorastał w Olsztynie.
W dyskusji wezmą udział Jan Olaszek i Tomasz Siewierski – współautorzy książki „Zawód: historyk”.
Andrzej Friszke (ur. 1956) – historyk, prof. dr hab., członek korespondent Polskiej Akademii Nauk. Profesor w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Od 1982 r. redaktor działu historycznego „Więzi”, członek Rady Naukowej Laboratorium „Więzi”. W latach 1999–2006 członek Kolegium IPN, 2011-2016 członek Rady Instytutu Pamięci Narodowej. Autor licznych książek, m.in.: „Opozycja polityczna w PRL 1945–1980”; „Oaza na Kopernika. Klub Inteligencji Katolickiej 1956–1989”; „Anatomia buntu. Kuroń, Modzelewski i komandosi”; „Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989”; „Rewolucja Solidarności 1980-1981”, „Między wojną a więzieniem. Młoda inteligencja katolicka 1945-1953”, „Sprawa jedenastu”.

Partnerzy wydarzenia:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Olsztynie
Towarzystwo „Więź”
Zapraszamy do udziału.

Wstęp wolny! Ilość miejsc ograniczona.

Wsparcie finansowe Festiwalu Mendelsohna : Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.
* * *
Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

ODWOŁANE – Planeta Piołun – spotkanie autorskie z Oksaną Zabużko | sobota 26.11. godz. 18.00 | Dom Mendelsohna

W najbliższą sobotę z publicznością Festiwalu Mendelsohna 2022 spotka się Oksana Zabużko, jedna z czołowych ukraińskich pisarek, autorka ponad dwudziestu książek, laureatka nagród krajowych i zagranicznych, ostatnio nagrody Rady Miasta Krakowa im. Stanisława Vincenza.
Zapraszamy na spotkanie autorskie, które odbędzie się 26 listopada o godz. 18.00 w Domu Mendelsohna. Spotkanie poprowadzi Ewa Romanowska.
Oksana Zabużko (ur. 1960) – poetka i eseistka, autorka tekstów filozoficznych. Wykładała na uniwersytetach w USA (Pensylwania, Harward, Pittsburgh). Na stałe mieszka w Kijowie. Jej książki i artykuły zostały przetłumaczone na języki: polski, angielski, francuski, niemiecki, czeski, węgierski, chorwacki, bułgarski, rosyjski, perski. W Polsce wydano powieści Badania terenowe nad ukraińskim seksem (2003) i Muzeum porzuconych sekretów (2012), zbiór opowiadań Siostro, siostro (2007) i wywiad rzekę Ukraiński palimpsest. Oksana Zabużko w rozmowie z Izą Chruślińską (2013). W 2022 r. nakładem wydawnictwa Agora ukazał się zbiór esejów „Planeta Piołun” (przeł. K. Kotyńska, A. Łazar, J. Majewska).
Zapraszamy do udziału.
Wstęp wolny! Ilość miejsc ograniczona.
Wsparcie finansowe Festiwalu Mendelsohna: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.
* * *
Motyw graficzny: @Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: @Andrij Fil

Rozmówki śląsko-warmińskie – spotkanie autorskie ze Zbigniewem Rokitą | wtorek, 15 listopada godz. 17.00

W ramach trwającego Festiwalu Mendelsohna we wtorek, 15 listopada o 17.00 serdecznie zapraszamy do Domu Mendelsohna na spotkanie autorskie ze Zbigniewem Rokitą – autorem znakomitej książki „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku”, laureatem Nagrody Literackiej Nike w 2021 r.

Spotkanie prowadzi będzie Joanna Wilengowska – jak zapowiada, będzie to rozmowa Warmiaczki ze Ślązakiem o tożsamościowych pułapkach i odkryciach, banałach modrej kapusty i rolady, mniejszościach i większościach w niebezpiecznej odmianie narodowej arytmetyki, o ludziach ze starych zdjęć i ich miejscu w naszym życiu.

W czasie spotkania fragmenty książki „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku” przeczyta Marcin Kiszluk, aktor Teatru Jaracza w Olsztynie.

Książkę będzie można nabyć po spotkaniu z Autorem.

Zbigniew Rokita (ur. 1989) – reporter, redaktor, specjalizuje się w problematyce Europy Wschodniej i Górnego Śląska. Autor książek reporterskich Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku (podwójnie nagrodzonej Nagrodą Literacką Nike oraz która otrzymała nominację do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus, nagrody Ambasador Nowej Europy i Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego) oraz Królowie strzelców. Piłka w cieniu imperium (książka została przełożona na język ukraiński, a spektakl na jej podstawie wystawiono w Teatrze Nowym w Zabrzu). Autor sztuk teatralnych Nikaj (Teatr Zagłębia, reż. Robert Talarczyk) i Weltmajstry (Teatr Korez, reż. Robert Talarczyk). Pochodzi z Gliwic, mieszka w Katowicach.

Zapraszamy do udziału. Wstęp wolny! Ilość miejsc ograniczona.

Wsparcie finansowe Festiwalu Mendlesohna: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.

* * *

Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Wystawa rzeźb „Wędrówki Mojżesza” | Niedziela 13 listopada godz. 16.00 | Dom Mendelsohna

W niedzielę, 13 listopada o 16.00 zapraszamy do Domu Mendelsohna na wernisaż wystawy rzeźb „Wędrówki Mojżesza” i spotkanie z jej pomysłodawcą i kuratorem Daumantasem Todesasem.

Wydarzenie odbywa się pod patronatem honorowym Ambasady Republiki Litewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej i jest organizowane we współpracy z Litewskim Instytutem Kultury oraz Departamentem ds. Mniejszości Narodowych Republiki Litewskiej.

Wystawa „Wędrówki Mojżesza” nawiązuje do jednej z prac litewsko-żydowskiego rzeźbiarza Jakovasa Bunki. Jakovas Bunka (1923-2014) był artystą ludowym, który w swojej twórczości podejmował tematykę Zagłady. Bunka był m.in. twórcą rzeźby przedstawiającej Mojżesza trzymającego tablice z Dekalogiem oraz najważniejsze symbole judaizmu: menorę i gwiazdę Dawida, która została ustawiona w 1986 r. w miejscowości Plateliai (Płótele) dla upamiętnienia 30 żydowskich mieszkańców rozstrzelanych przez nazistów w czasie II wojny światowej. W 2016 r. rzeźba zawaliła się – uratowała się z niej jedynie oryginalna głowa Mojżesza, którą później poddano renowacji i konserwacji.

Daumantas Levas Todesas – litewski działacz społeczny, zaangażowany w ratowanie i ochronę dziedzictwa żydowskiego na Litwie – postanowił utrwalić dla potomnych historię Zagłady na Litwie, a jednocześnie zachować pamięć o niezwykłym twórcy Jakovasie Bunce. Zamówił gipsowe repliki głowy Mojżesza, a kilkunastu artystów zaprosił do współpracy i ozdobienia ich. W ten sposób powstała kolekcja barwnych rzeźb, które są kopiami dzieła Jakovasa Bunki, a jednocześnie odzwierciedlają niezwykle oryginalne i różnorodne wizje kilkunastu artystów.

Wystawa prezentuje prace twórców z Litwy, Łotwy, Ukrainy i Polski, którzy włączyli się do niezwykłej akcji upamiętniania, zainicjowanej przez Daumanstasa Levasa Todesasa.
Są wśród nich:
Adomas Jacovskis ǀ Ewa Pohlke ǀ Solomonas Teitelbaumas ǀ Ilja Bereznickas ǀ Raimondas Savickas ǀ Leo Ray ǀ Dimitrij Gutov ǀ Daiva Kairevičiūtė ǀ Matvei Vaizberg ǀ Algirdas Mikutis ǀ Mindaugas Šnipas/ Tatjana Kazimierėnienė ǀ Mindaugas Šnipas / Aleksandra Jacovskytė ǀ Mindaugas Šnipas ǀ Aloyzas Janušauskas ǀ Rimas Keturka

Wystawa „Wędrówki Mojżesza” była już pokazywana w wielu litewskich miejscowościach. Prezentacja w Olsztynie to pierwszy jej pokaz w Polsce.

Podczas wernisażu w Domu Mendelsohna będziemy mieli okazję zobaczyć prace kilkunastu artystów oraz wziąć udział w spotkaniu się z kuratorem projektu Daumantasem Levasem Todesasem.

Serdecznie zapraszamy na wszystkie wydarzenia! Wstęp wolny!

Wsparcie finansowe Festiwalu Mendelsohna: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.

* * *

Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Kortau. W granicach pamięci czy na peryferiach zapomnienia? | Sobota 12.11.2022 o godz. 12.00 w Domu Mendelsohna

W czasie II wojny światowej szpital psychiatryczny w Kortowie był miejscem tragicznych wydarzeń. Wymagający pomocy i opieki pacjenci zostali wysłani prosto na śmierć w ramach nazistowskiej Akcji „T4” – likwidacji „życia niewartego życia”. Ci, którym cudem udało się przetrwać do 1945 r., z absurdalnym okrucieństwem zostali wymordowani przez Armię Czerwoną. Zastanawiamy się wciąż, dlaczego tak potworna zbrodnia – dotycząca ludzi takich samych jak my – zajmuje tak niewiele miejsca w publicznym dyskursie. Dlaczego pamięć o Kortau zanikła, a nawet jeśli czasem powraca, to jawi się nam jako mroczny psychiatryk z horroru, a nie miejsce skłaniające do refleksji nad zagrożeniami, jakie czyhają na nas po dziś dzień?
W ramach Festiwalu Mendelsohna Inicjatywa Upamiętnienie dla Kortau zaprasza w sobotę 12.11. na spotkanie, podczas którego przedstawi odwołujące się do źródeł historycznych i archiwalnych dokumentów dzieje tutejszego szpitala psychiatrycznego. Spotkanie pomyślane jest jako otwarta debata nad tym, w jaki sposób – i czy w ogóle – mówić o Kortau. Przedstawiając losy ofiar, podejmie próbę ujawnienia uniwersalnych mechanizmów, które doprowadziły do tak strasznych następstw. Prowadzący spotkanie Michał Woźnica i Kacper Kozłowski opowiedzą także o inicjatywie upamiętnienia i przedstawią główne problemy badawcze.
Spotkanie składa się z II części: podczas I części spotkania – odbywającej się 12.11. o godz. 12.00 w Domu Mendelsohna – zostaną omówione współczesne zagadnienia. Z pomocą dr Magdaleny Sachy, znakomicie opisującej mechanizmy, jakie zaszły we współczesnym Kortowie, zostaną one poddane dyskusji. Wspólnie z Marcinem Cieleckim prowadzący chcą się zastanowić, co czyni Kortau wyjątkowym. Do rozmowy i dyskusji organizatorzy zapraszają wszystkie osoby zainteresowane tematem – z uwagą wysłuchają Państwa pytań i argumentów.
W II części spotkania – podczas spaceru po Kortowie (początek o godz. 14.30 na starej pętli autobusowej w Kortowie) – prowadzący podejmą próbę umieszczenia historycznych wydarzeń w przestrzeni współczesnego Kortowa – poznamy topografię miejsca i dokładnie dzieje zakładu i jego ofiar, by zrozumieć, jak wielkie znaczenie mają słowa oraz jak brzemienna w skutkach może być obojętność i niepamięć.
Serdecznie zapraszamy! Wstęp wolny!
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.
* * *
Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Wernisaż wystawy „Zagubione wioski na Mazurach” | 26.10.2022 r.

Zapraszamy 26 października o godz. 15.00 na wernisaż wystawy „ZAGUBIONE WIOSKI NA MAZURACH”, który odbędzie się w Bibliotece Uniwersyteckiej UWM (ul. Oczapowskiego 12b w Olsztynie), I piętro.
Wystawa dokumentuje polsko-niemiecki projekt z udziałem studentów z Olsztyna i Düsseldorfu, którzy wspólnie badali historię zapomnianych mazurskich wsi w Puszczy Piskiej. W latach 2017-2019 prowadzili kwerendy w archiwach polskich i niemieckich. W poszukiwaniu informacji o dawnych mieszkańcach mazurskich wsi, ich życiu codziennym analizowali dokumenty, rejestry i umowy. Zebrane informacje opracowywali w artykułach naukowych, przedstawiając dzieje mazurskich rodzin i miejscowości, które zamieszkiwali. W ten sposób udało się stworzyć poruszającą opowieść o kilku zagubionych wioskach Puszczy Piskiej.
Podczas corocznych warsztatów historyczno-konserwatorskich studentki i studenci prowadzili pomiary odnalezionych w Puszczy Piskiej mogił i cmentarzy. Dokumentowali nagrobki, krzyże, inskrypcje i obramowania grobów. W inwentaryzacjach opisywali również historyczny drzewostan oraz charakterystyczne dla cmentarzy nasadzenia. Czyścili i porządkowali zapomniane mazurskie nekropolie.
Wystawa powstała we współpracy Fundacji Dom Gerharta Hauptmanna z Düsseldorfu, „Borussii”, w partnerstwie z Katedrą Architektury Krajobrazu UWM, Uniwersytetem im. Heinricha Heinego, Stowarzyszeniem Sadyba, Nadleśnictwem Pisz, I Liceum Ogólnokształcącym w Piszu oraz Lore-Lorentz-Schule.
Dziękujemy Katedrze Architektury Krajobrazu UWM i Bibliotece Uniwersyteckiej UWM za możliwość jej zaprezentowania na olsztyńskiej uczelni.
Wystawa jest wydarzeniem towarzyszącym Festiwalu Mendelsohna.

Seminarium „Erich Mendelsohn – architekt ponad granicami”

W 2022 r. mija 135 lat od urodzin patrona naszego wydarzenia – Ericha Mendelsohna, architekta i wizjonera, urodzonego w 1887 r. w Olsztynie.
Z tej okazji podczas Festiwalu Mendelsohna zapraszamy w sobotę 22.10. na seminarium „Erich Mendelsohn – architektura ponad granicami”. Rozpocznie się ono o godz. 15.30 w Domu Mendelsohna (ul. Zyndrama z Maszkowic 2).
W programie seminarium:
🟪 „Erich Mendelsohn – architekt z Olsztyna” – pokaz filmu krótkometrażowego z udziałem autora Adama Smo Smoczyńskiego
🟪 „Erich Mendelsohn i idea europejska“ – prof. Ita Heinze-Greenberg (Zurych)
🟪 „Wieża Einsteina – wieczny pacjent“ – Helge Pitz (Berlin)
🟪 „Seidenhaus Weichmann – pierwszy dom towarowy w karierze Ericha Mendelsohna i jego następcy“ – dr Ryszard Nakonieczny (Gliwice)
🟪 Dyskusja i podsumowanie
Goście Festiwalu:
🟪 prof. Ita Heinze-Greenberg
emerytowana profesorka Politechniki Federalnej (ETH) w Zurychu, gdzie w latach 2012-2019 pracowała w Instytucie Historii i Teorii Architektury (gta). Tytuł doktora uzyskała na Uniwersytecie w Bonn na podstawie pracy poświęconej budowlom Ericha Mendelsohna w Mandacie Palestyny. Wykładała i prowadziła prace badawcze na różnych uczelniach, m.in. w Izraelskim Instytucie Technicznym Technion w Hajfie (1984-1998), w Akademii Besaleela w Jerozolimie (1993), na Uniwersytecie w Augsburgu (1999), Uniwersytecie Technicznym w Delft (2004-2005) i na Uniwersytecie Technicznym w Monachium (2008-2012). Liczne publikacje Ity Heinze-Greenberg poświęcone są Erichowi Mendelsohnowi, ale także badaniom nad architekturą XIX i XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem procesów narodowotwórczych, konstruktów tożsamościowych i zagadnień migracji.
🟪 Helge Pitz
niemiecki architekt i konserwator zabytków. Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie w Trewirze w 1959 r. współpracował z wieloma biurami architektonicznymi, by w 1980 r. założyć wraz z Winfriedem Brenne własną pracownię. Po 1991 r. skoncentrował się na projektach z zakresu konserwacji zabytków. Ściśle współpracuje z architektami, historykami budownictwa i konserwatorami zabytków, nadzorując i konsultując prace na obiektach zabytkowych. Wykładowca wyższych uczelni, autor publikacji fachowych. Zaprojektował m.in. budynek Niemieckiego Muzeum Techniki przy Landwehrkanal w Berlinie-Kreuzberg (1996-2001). Jako konserwator zabytków Helge Pitz pracował przy badaniach i modernizacji wielu zabytkowych budynków, w tym słynnej Wieży Einsteina, zaprojektowanej przez E. Mendelsohna.
🟪 dr Ryszard Nakonieczny
adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach, w latach 2004-2011 redaktor naczelny kwartalnika „Archivolta”, współautor i redaktor książek: „Słynne wille Polski” (Praga 2013) oraz „Oblicza modernizmu w architekturze” (Katowice 2013); współzałożyciel Fundacji Dom Modernisty; organizator spacerów architektonicznych, dziesięciu edycji Festiwalu Ogrodów w Katowicach; kurator wystaw w: Brukseli, Pradze, Ostrawie, Wrocławiu, Katowicach, Gliwicach, Bytomiu i Sosnowcu, członek „Erich Mendelsohn Initiative Circle” powołanego do przygotowania listy dzieł Ericha Mendelsohna do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO z inicjatywy niemiecko-izraelskiej grupy ekspertów ICOMOS.
🟪 Adam Smo Smoczyński
Artysta plastyk, twórca filmów animowanych, dokumentalnych, eksperymentalnych i teledysków. Absolwent Liceum Plastycznego w Olsztynie i Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, studiował na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Liège. Jest twórcą teledysków i opraw wizualnych koncertów i spektakli teatralnych. Wielokrotnie nagradzany na YACH Film Festival i Agfa Young Designers.
Tworzy przestrzenne obrazy, eksperymentując z autorskimi technikami plastycznymi i materiałami. W twórczych działaniach łączy doświadczenia z różnych dziedzin sztuki i fascynacje zagadnieniami z pogranicza nauki.
Wykłady w języku niemieckim z tłumaczeniem na język polski.
Tłumaczenie: dr Barbara Sapała.
Wstęp wolny! Serdecznie zapraszamy!
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.
* * *
Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil
BACK