Nowoczesna architektura pamięci. Spojrzenie na jugomodernizm | 23 listopada (sobota) godz. 17.00

Serdecznie zapraszamy w sobotę 23 listopada o godz. 17.00  do Domu Mendelsohna na wykład Łukasza Galuska poświęcony architekturze modernistycznej.

Na tle architektury środkowoeuropejskiej jugosłowiański powojenny modernizm jest zjawiskiem wyjątkowym. Rozbrat marszałka Josipa Broza Tity ze stalinizmem zaowocował otwarciem Jugosławii na świat. Architekci mieli możliwość studiowania i zdobywania doświadczeń w renomowanych ośrodkach architektonicznych w Europie i za oceanem. Terminowali u najlepszych mistrzów architektury nowoczesnej: Le Corbusiera w Paryżu, Alvara Aalto w Helsinkach czy Louisa Kahna w Filadelfii. A jednocześnie powstająca w Jugosławii architektura przesycona jest niezwykłą wrażliwością na kontekst miejsca, tradycje, historię. Mimo nowoczesnego języka form, nie waha się sięgać głęboko w przeszłość, czasem aż do antyku. W swoim wykładzie Łukasz Galusek zaprezentuje najważniejszych twórców powojennej architektury jugosłowiańskiej, takich jak Edvard Ravnikar, Bogdan Bogdanović czy Janko Konstantinov.

Łukasz Galusek – architekt i wydawca, od 2018 r. zastępca dyrektora ds. programowych w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Zajmuje się kulturą i sztuką Europy Środkowej, zwłaszcza związkami pomiędzy przestrzenią, pamięcią i tożsamością. Współautor publikacji: Jože Plečnik – architekt i wizjoner (2006), Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (2007), Rumunia. Przestrzeń, sztuka, kultura (2008), Pogranicze. O odradzaniu się kultury (2012), Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci (2014), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (2017). Współkurator wystaw: Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (Galeria MCK, grudzień 2005 – styczeń 2006), Kartograf złowrogiej historii. Tara (von Neudorf) (Galeria MCK, wrzesień – październik 2013), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (Galeria MCK, lipiec – listopad 2017) i Architektura niepodległości w Europie Środkowej (Galeria MCK, listopad 2018 – luty 2019).

Spotkanie odbywa się w ramach cyklu „Akademia Borussii”.

Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie i Urząd Miasta Olsztyna.

Prusy Wschodnie. Wspólnota wyobrażona. | Dyskusja z udziałem prof. Huberta Orłowskiego i dr. Rafała Żytyńca | 28 listopada 2019 godz. 17.00

Zapraszamy do Domu Mendelsohna na spotkanie z cyklu „Akademia Borussii” w czwartek 28 listopada o godz. 17.00 na dyskusję z udziałem prof. Huberta Orłowskiego i dr. Rafała Żytyńca.

Okazją do spotkanie stało się wydanie 49. tomu Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej – zbioru tekstów naukowych, literackich i publicystycznych, które ukazują różne aspekty procesu konstruowania i negocjowania „wschodniopruskości” (Robert Traba), konflikty pamięci oraz próby ich przezwyciężenia poprzez podanie w wątpliwość monolitycznych wzorców tożsamości regionalnej.

Hubert Orłowski– germanista, emerytowany profesor zwyczajny UAM, związany ze stowarzyszeniem Wspólnota Kulturowa Borussia w Olsztynie. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Jego specjalności to: literatura i kultura niemiecka ze szczególnym uwzględnieniem okresu Trzeciej Rzeszy, teoria narracji, semantyka historyczna i badania nad stereotypami. Jest autorem m.in. monografii „Literatura w III Rzeszy”, „Polnische Wirthschaft. Nowoczesny niemiecki dyskurs o Polsce”, „Dzieje kultury niemieckiej” (współautor). Redaguje serię wydawniczą (do tomu 35 wespół z Christophem Kleßmannem) „Poznańska Biblioteka Niemiecka”. Wyróżniony Orderem Zasługi I Klasy Republiki Federalnej Niemiec (2007). Doktor honoris causa Uniwersytetu Opolskiego (2005) oraz Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (2009). Laureat nagrody im. Friedricha Bollnowa Niemieckiej Akademii Jerzyka i Literatury (Darmstadt 2016).

Rafał Żytyniec– dr, kulturoznawca, studiował we Frankfurcie nad Odrą oraz w Moguncji. W latach 2006-2011 pracownik naukowy Centrum Badan Historycznych PAN w Berlinie, w latach 2012-2018 adiunkt Działu Historycznego, a od 1.02.2019 r. dyrektor Muzeum Historycznego w Ełku. Zainteresowania badawcze: historia literatury i kultury Prus Wschodnich ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Warmii i Mazur, historia i współczesność polsko-niemieckich stosunków kulturowych, II wojna światowa w pamięci zbiorowej Polaków i Niemców.

Wsparcie finansowe cyklu „Akademia Borussii”: Goethe-Institut w Warszawie i Urząd Miasta Olsztyna.

Polak – Niemiec: dwa (barczewskie) bratanki? | Spotkanie literackie | 27 listopada 2019

Serdecznie zapraszamy do Barczewa i Olsztyna na spotkania literackie z Kazimierzem Brakonieckim i Winfriedem Lipscherem w 30. rocznicę przyjaźni (1989-2019).

27 listopada (środa),  godz. 12.00 Barczewo, Skarbiec Kultury Europejskiej, ul. Grunwaldzka 15

27 listopada (środa), godz. 17.00 Olsztyn, Dom Mendelsohna, ul. Zyndrama z Maszkowic 2

 

Kazimierz Brakoniecki „Miasto o trzech imionach” 

Wielki kompozytor Feliks Nowowiejski / autor melodii do piastowskiej „Roty” Konopnickiej

urodził się w Wartemborku powojennym Barczewie / który miał nazywać się Nowowiejsk

ale coś niesympatycznego osiedleńcom przypominał.

 

Zasłużony dla pojednania polsko-niemieckiego Winfried Lipscher / urodził się w 1938 w Wartenburgu

warmińsko-niemieckim miasteczku / a wyjechał z Barczewa w 1958  roku

tuż przed polską maturą którą zabroniono mu zdawać.

 

Ja urodziłem się na ulicy Mickiewicza / w tym samym mieście po wojnie

niedaleko muzeum Nowowiejskiego / miasto to samo ludzie inni inne państwa

Atlantyda Północy jak sobie uświadomiłem.

 

A teraz rozmawiamy w willi kompozytora „Legendy Bałtyku” / Jan Nowowiejski ostatni syn Feliksa Lipscher i ja Brakoniecki

Jan kustoszem jest muzeum ojca gra nam na fortepianie / ciekawi go nasze miasto urodzenia Warmia rodzinna

prosi abyśmy pokazali swoje dłonie.

 

On wyciąga wielkie stare i sprytne palce pianisty / Winfried też może się pochwalić ich rozmiarem

ja mam najmniejsze dłonie z krótkimi palcami / kiwają głowami siwymi magowie nut papilarnych

więc szybko odwracam prawą rękę i pokazuję / wnętrze linii z kluczem metafizyki wciśniętym w dłoni

jak struny fortepianu ulic oratoryjnego miasta / które słynne jest z zardzewiałych krat więzienia

a nie z muzyki i poezji wolnego ducha.

 

Kazimierz Brakoniecki – urodzony w Barczewie – polski poeta, eseista, pisarz, krytyk literacki, tłumacz poezji frankofońskiej, redaktor, animator kultury, kurator sztuki polskiej XX w. Współzałożyciel Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussii”. Redaktor naczelny czasopisma „Borussia. Kultura – Historia – Literatura” w latach 1991-1997 i 2014-2017. W latach 1995-2018 dyrektor samorządowego Centrum Polsko-Francuskiego Côtes d’Armor.  Autor licznych tomów poetyckich, esejów, tłumaczeń.  Laureat Nagrody Ministra Kultury za upowszechnianie kultury (2001), Lauru UNESCO za swoją twórczość i upowszechnianie kultury narodowej (2007), Literackiej Nagrody Warmii i Mazur (2009).

Winfried Lipscher – urodzony w Wartenburgu (dzisiejsze Barczewo koło Olsztyna) – niemiecki teolog katolicki, tłumacz, działacz na rzecz polsko-niemieckiego pojednania. Ukończył studia teologiczne na uniwersytecie w Münster. Były radca ambasady niemieckiej w Polsce. Pośrednik w kontaktach pomiędzy  kanclerzem Helmutem Schmidtem, a prymasem Stefanem Wyszyńskim. Odznaczony Orderem św. Sylwestra przez papieża Jana Pawła II za zasługi w dziedzinie pojednania polsko-niemieckiego. Postanowieniem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 18 czerwca 2003 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za wybitne zasługi w działalności na rzecz środowiska polonijnego.

Wsparcie finansowe cyklu „Akademia Borussii”: Goethe-Institut w Warszawie i Urząd Miasta Olsztyna

Kazimierz Brakoniecki | Twarze świata | 21.11.2019 godz. 17.30

BWA Galeria Sztuki w Olsztynie serdecznie zaprasza na spotkanie autorskie z Kazimierzem Brakonieckim, które odbędzie się 21 listopada (czwartek) o godz. 17:30 w siedzibie galerii – Piłsudskiego 38, Olsztyn.

Spotkaniu będzie towarzyszyć muzyka Szymona Brakonieckiego.

Promocja nowej książki Kazimierza Brakonieckiego o malarstwie obcym „Twarze świata”, Wydawnictwo Forma, Szczecin, 2019

Jeżeli chcecie dotrzeć do niewidzialnego, to musicie tak samo głęboko spenetrować to, co widzialne. Te słowa malarza Maxa Beckmana zdają się być dewizą „Twarzy świata”, tomu wierszy inspirowanego malarstwem. Jesteśmy świadkami przeskoku iskry natchnienia, bo poezja Kazimierza Brakonieckiego odkrywa i wydobywa na światło dzienne tajemne, często apokaliptyczne i mistyczne, przesłanie wielkiego malarstwa, eschatologiczną prawdę, jaką niesie również wielka muzyka. To ponadczasowa, uniwersalna poezja o nieogarnionej metafizycznej głębi. / Krzysztof Andrzej Jeżewski

Kazimierz Brakoniecki urodził się w 1952 roku. Poeta, eseista, pisarz, tłumacz poezji frankofońskiej, animator kultury, redaktor, kurator sztuki polskiej XX wieku. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (polonistyka, podyplomowe muzealnictwo). Współzałożyciel i jeden z liderów Stowarzyszenia i Fundacji Wspólnota Kulturowa BORUSSIA w Olsztynie. Redaktor naczelny periodyku ,,Borussia. Kultura, historia, literatura” w latach 1991-1997 oraz współredaktor naczelny 2014-2017. W latach 1995-2018 dyrektor samorządowego Centrum Polsko-Francuskiego Côtes d’Armor – Warmia i Mazury w Olsztynie. Debiut książkowy „Zrosty” w 1979 r. w wydawnictwie „Pojezierze” (nagroda redakcji „Nowego Wyrazu). Autor wielu książek, głównie poetyckich i autobiograficzno-eseistycznych oraz tłumaczeń z poezji francuskiej, ostatnio m.in. „Mała antologia poezji francuskiej” (Olsztyn, 2017) oraz „Inna geografia. Antologia współczesnej poezji bretońskiej” (Olsztyn-Warszawa, 2018). Niedawno opublikował: „Obrazy polskie” (Warszawa, CONVIVO, 2017); „Notes kurlandzki” (CONVIVO, 2018), „Cudoziemca” (SPP Olsztyn, 2018), „Drzewo alfabetu” (SIGNI, 2019). Laureat nagród za twórczość kulturalną i literacką, m.in. paryskiej „Kultury”, Orfeusza Mazurskiego, Lindego. Członek SPP i Pen Clubu.

PATRONAT MEDAIALNY: TVP3 Olsztyn, Telewizja Olsztyn, Telewizja Kopernik, Radio Olsztyn, Gazeta Wyborcza, Wyborcza.pl Olsztyn, @cojjestgrane, @madeinwm, Olsztyn24, Kulturaisztuka.pl, Artinfo.pl

BACK