KANON
Kanon Kulturowy Warmii i Mazur
Co stanowi o wyjątkowości Warmii i Mazur i wyróżnia nas na tle innych regionów Polski? Czy jako dzisiejsi mieszkańcy regionu znajdujemy wspólne punkty odniesienia, gdy odczytujemy kulturową i historyczną przestrzeń, odwołujemy się do postaci i dzieł związanych z regionem i jego kulturą? Jakie są symbole naszej tożsamości regionalnej.
W dniach od 1 do 29 lutego 2016 r. Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia” wraz z Fundacją „Borussia” zorganizowały plebiscyt internetowy Kanon kulturowy Warmii i Mazur. Został on przeprowadzony za pośrednictwem strony www.borussia.pl.
Do głosowania na symbole kulturowe regionu zaproszono mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego. Mogli oni wybierać spośród 240 propozycji nadesłanych przez 36 ekspertów. W gronie tych specjalistów znaleźli się przedstawiciele najważniejszych instytucji, organizacji kulturalnych, środowiska naukowego oraz mniejszości narodowych.
W wyniku akcji internetowej powstał ranking, najpopularniejszych symboli związanych z Warmią i Mazurami, podzielony na 4 kategorie.
W plebiscycie internetowym mieszkańców
W kategorii Miejsca oddano łącznie 1212 głosów na 71 propozycji.
Najwięcej głosów zdobyły:
- aleje przydrożne,
- Frombork – wzgórze katedralne,
- szlak Wielkich Jezior Mazurskich,
- Grunwald – pole bitwy,
- ex aequo Kanał Elbląski oraz Pasym – kościół ewangelicki.
W kategorii Wydarzenia (łącznie 1061 głosów oddanych na 36 propozycji) zwyciężyły:
- bitwa pod Grunwaldem,
- koniec II wojny światowej i przyłączenie Warmii i Mazur do Polski – 1945,
- utworzenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach – 1230/1231,
- plebiscyt w Prusach Wschodnich – 1920.
- powstanie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego – 1999.
Mieszkańcy Warmii i Mazur w kategorii Dzieła wybrali spośród 96 propozycji, oddając 1104 głosy:
- Mikołaj Kopernik, De revolutionibus orbium coelestium (1543) [wyd. polskie O obrotach sfer niebieskich, 1976],
- czasopismo „Borussia. Kultura. Historia. Literatura”
- Marion Dönhoff, Nazwy, których nikt już nie wymienia, tłum. Grzegorz Supady (2001) [Namen die keiner mehr nennt, 1962],
- Ernst Wiechert, Dzieci Jerominów, tłum. Tadeusz Ostojski (t. 1), Jerzy Ptaszyński (t. 2) (1973) [Die Jeromin-Kinder, 1945],
- Konstanty Ildefons Gałczyński, Kronika olsztyńska (1975).
W kategorii Osobowości oddano najwięcej, bo 1793 głosy i najchętniej typowano następujące spośród 87 zgłoszonych następujące postaci:
- Paweł Adamus,
- Andrzej Wakar,
- Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus),
- Erich Mendelsohn,
- zespół założycielski Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussia”
W głosowaniu ekspertów zwyciężyły:
– w kategorii Miejsca
- Frombork – wzgórze katedralne,
- Lidzbark Warmiński – zamek biskupów warmińskich,
- ex aequo Kanał Elbląski oraz Święta Lipka – sanktuarium pielgrzymkowe,
- szlak Wielkich Jezior Mazurskich,
- Gietrzwałd – sanktuarium pielgrzymkowe;
– w kategorii Wydarzenia:
- bitwa pod Grunwaldem – 1410,
- II pokój toruński – 1466 oraz traktat krakowski i powstanie Prus Książęcych – 1525,
- utworzenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach – 1230/1231,
- ex aequo bitwa pod Tannenbergiem – 1914 oraz koniec II wojny światowej i przyłączenie Warmii i Mazur do Polski – 1945,
- plebiscyt w Prusach Wschodnich – 1920;
– w kategorii Dzieła:
- Siegfried Lenz, Muzeum ziemi ojczystej, tłum. Eliza Borg i Maria Przybyłowska (1991)[Heimatmuseum, 1978],
- ex aequo Max Toeppen, Historia Mazur. Przyczynek do dziejów krainy i kultury pruskiej, tłum. Małgorzata Szymańska-Jasińska (1995) [Geschichte Masurens, 1870] oraz Melchior Wańkowicz, Na tropach Smętka (1936),
- Ernst Wiechert, Dzieci Jerominów, tłum. Tadeusz Ostojski (t. 1), Jerzy Ptaszyński (t. 2) (1973) [Die Jeromin-Kinder, 1945],
- Marion Dönhoff, Nazwy, których już nikt nie wymienia, tłum. Grzegorz Supady (2001) [Namen die keiner mehr nennt, 1962],
- Mikołaj Kopernik, De revolutionibus orbium coelestium (1543) [wyd. polskie O obrotach sfer niebieskich, 1976];
– W kategorii Osobowości:
- Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus),
- bp Ignacy Krasicki,
- Johann Gottfried Herder,
- ex aequo Wojciech Kętrzyński (Adalbert von Winkler) oraz Erich Mendelsohn,
- Feliks Nowowiejski.
Uroczysta prezentacja wyników plebiscytu odbyła się 18 marca 2016 r. w salach kopernikowskich olsztyńskiego zamku (Muzeum Warmii i Mazur).
Patronat honorowy nad przedsięwzięciem objął Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Pan Gustaw Marek Brzezin.
Kontakt: Kornelia Kurowska, Dominika Złakowska-Cieślak
Tel. 89 523 72 93, sekretariat@borussia.pl
Zapraszamy do zapoznania się z głosami poszczególnych ekspertów.
Robert Traba „Kanon Kulturowym Warmii i Mazur – preludium i puenta”
Głosowanie internetowe trwało do 29 lutego 2016 roku. Szczegóły konkursu w regulaminie.