Warning: strpos() expects parameter 1 to be string, array given in /wp-includes/blocks.php on line 20
Warmia – Borussia Olsztyn

Zapraszamy na spotkanie „Po co nam heimatowe opowieści?” | środa 29 maja godz. 17.00 | scena kameralna | Teatr im. Stefana Jaracza

W środę 29 maja o godz. 17.00 serdecznie zapraszamy ma spotkanie zatytułowane: Po co nam heimatowe opowieści? Czy Warmia i Mazury nie zostały już dostatecznie opowiedziane? Czy nadal wołają do nas duchy? Czy ciążą nam niewywołane klisze, nieobejrzane z bólem i współczuciem kadry przeszłości? Czy po raz kolejny musimy się mierzyć z grozą 1945 roku, mitem rzekomych Ziem Odzyskanych, traumą migracji, po raz kolejny przypominać, że cierpienie nie ma narodowości, tak jak nie mają go też okrucieństwo czy konformizm? Jak mamy się tutaj, u noju, czyli u nas, poczuć dobrze? Oto pytania, które zadamy i które zadają też twórczynie i twórcy odwołujący się do historii regionu w swojej twórczości literackiej i teatralnej, nie tylko po to, by spojrzeć w przeszłość, ale by wyraźniej zobaczyć teraźniejszość.

Rozmawiać będą:

Ishbel Szatrawska – pisarka, autorka dramatów, laureatka m.in. Literackiej Nagrody Warmii i Mazur oraz nagrody Odkrycie Empiku. W powieści „Toń” opowiada o końcu Prus Wschodnich w 1945 roku i jej stolicy – Königsbergu, przypatruje się Mazurom w czasach powojennego chaosu, z ludzkich losów komponuje wieloetniczną sagę, sprawdza, co dzisiaj znaczy dla nas dziedzictwo tych ziem.

Marzena Bergmann – aktorka Teatru im. S. Jaracza w Olsztynie. W spektaklu „Warmia i Mazury. Ballada o miłości” w reżyserii Marty Miłoszewskiej (na podstawie reportażu Beaty Szady „Warmia i Mazury. Wieczny początek”) jest narratorką. Poprzez nią poznajemy losy Warmiaków i Mazurów, m.in. Herberta Monkowskiego, który jako chłopiec doświadczył wojennej grozy po wkroczeniu do Olsztyna Armii Czerwonej. Praca nad spektaklem była dla niej również odkrywaniem własnych korzeni.

Piotr Wawer jr – aktor, reżyser, współtwórca – wraz z Weronika Szczawińską – przedstawienia „Wszystko na darmo”. To światowa prapremiera inscenizacji powieści Waltera Kempowskiego pod tym samym tytułem. Książka ukazała się w Niemczech w 2006 roku, w Polsce – w 2024. Chłodny, czasem sarkastyczny opis końca wojny w Prusach Wschodnich, wiąże się także z uniwersalnymi pytaniami o losy ludności cywilnej w czasie wojny, zbiorową odpowiedzialność, konformizm, podatność na ideologię.

Prowadząca: Joanna Wilengowska – absolwentka filologii polskiej oraz dziennikarstwa, pisarka, współzałożycielka pisma literacko-kulturalnego „Portret”, autorka książek prozatorskich Japońska wioska (Portret, 1999) oraz Zęby (Ha!art, 2006), redaktorka i prowadząca programów telewizyjnych o tematyce kulturalnej oraz reportaży i filmów dokumentalnych, organizuje i prowadzi spotkania autorskie, warsztaty literackie i inne wydarzenia kulturalne. Współpracowała lub współpracuje między innymi z TVP3 Olsztyn, Miejskim Ośrodkiem
Kultury w Olsztynie, Filharmonią Warmińsko-Mazurską, Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Olsztynie, Wspólnota Kulturową „Borussia”.

***
U noju, czyli po warmińsku „u nas” to cykl spotkań, w trakcie których chcemy sondować nasze relacje z regionem, sprawdzać, co to znaczy „być stąd”, badać, co ma na ten temat do powiedzenia sztuka i twórcy kolejnych pokoleń. Chcemy poruszać tematy trudne i przemilczane, testować, czy jeszcze nas obchodzą, czy mamy powinności wobec naszych poprzedników na tych ziemiach. Chcemy ukazywać wielobarwne, wieloetniczne i wielokulturowe dziedzictwo, z którego możemy korzystać. Chcemy pytać, co to znaczy być z Warmii i Mazur, i kim tu jesteśmy – turystami, przechodniami, potomkami osadników, neo-Warmiakami i neo-Mazurami, obywatelami świata, a może rozgoryczonymi prowincjuszami?

***

Projekt „U noju/u nas” to wspólne przedsięwzięcie Fundacji BORUSSIA i Teatru im. Stefana Jaracza współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Goethe-Institut w Warszawie.

Wstęp wolny.
Serdecznie zapraszamy!

Rozmówki śląsko-warmińskie – spotkanie autorskie ze Zbigniewem Rokitą | wtorek, 15 listopada godz. 17.00

W ramach trwającego Festiwalu Mendelsohna we wtorek, 15 listopada o 17.00 serdecznie zapraszamy do Domu Mendelsohna na spotkanie autorskie ze Zbigniewem Rokitą – autorem znakomitej książki „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku”, laureatem Nagrody Literackiej Nike w 2021 r.

Spotkanie prowadzi będzie Joanna Wilengowska – jak zapowiada, będzie to rozmowa Warmiaczki ze Ślązakiem o tożsamościowych pułapkach i odkryciach, banałach modrej kapusty i rolady, mniejszościach i większościach w niebezpiecznej odmianie narodowej arytmetyki, o ludziach ze starych zdjęć i ich miejscu w naszym życiu.

W czasie spotkania fragmenty książki „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku” przeczyta Marcin Kiszluk, aktor Teatru Jaracza w Olsztynie.

Książkę będzie można nabyć po spotkaniu z Autorem.

Zbigniew Rokita (ur. 1989) – reporter, redaktor, specjalizuje się w problematyce Europy Wschodniej i Górnego Śląska. Autor książek reporterskich Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku (podwójnie nagrodzonej Nagrodą Literacką Nike oraz która otrzymała nominację do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus, nagrody Ambasador Nowej Europy i Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego) oraz Królowie strzelców. Piłka w cieniu imperium (książka została przełożona na język ukraiński, a spektakl na jej podstawie wystawiono w Teatrze Nowym w Zabrzu). Autor sztuk teatralnych Nikaj (Teatr Zagłębia, reż. Robert Talarczyk) i Weltmajstry (Teatr Korez, reż. Robert Talarczyk). Pochodzi z Gliwic, mieszka w Katowicach.

Zapraszamy do udziału. Wstęp wolny! Ilość miejsc ograniczona.

Wsparcie finansowe Festiwalu Mendlesohna: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.

* * *

Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Zaproszenie na koncert Ani Brody | 18.05. godz. 19.30 | DOM MENDELSOHNA

Fundacja BORUSSIA i DAAD – Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej  zapraszają na koncert Ani Brody „Krajobraz zapisany melodią”. Koncert odbędzie się w piątek 18 maja 2018 r. o godz. 19.30 w DOM MENDELSOHNA.

Ania Broda – olsztyńska artystka. Wokalistka obdarzona niepowtarzalnym głosem, cymbalistka, kompozytorka, autorka tekstów, producentka. Tworzy
unikalną muzykę marzeń i wrażeń. Uprawia różne gatunki: etno, jazz, folk, pop. Podczas koncertu w Domu Mendelsohna zaprezentuje utwory z płyty „Thousand Lakes” oraz nowe kompozycje, wyszperane z niepamięci.

Państwa zainteresowanie koncertem Ani Brody jest ogromne. Chcielibyśmy poinformować, że wejściówki na koncert niestety NIE SĄ JUŻ DOSTĘPNE! Przepraszamy i zapraszamy na kolejne wydarzenia organizowane przez Borussię

Odbiór wejściówek przez osoby, które otrzymały mailowe potwierdzenie – w siedzibie Fundacji BORUSSIA (ul. Zyndrama z Maszkowic 2) w dniach 16-18.05.2018 w godz.10.00-16.00 lun na pół godziny przed koncertem.

Zapraszamy!

Fot. Hanna Łozowska

„Borussia” na Przeglądzie Wydawnictw Regionalnych „Moje Twoje Nasze”

W czwartek, 20 października w godz. od 10.00 do 17.00 serdecznie zapraszamy do Starego Ratusza na stanowisko z publikacjami Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussia:, które zostało przygotowane w ramach Przeglądu Wydawnictw Regionalnych „Moje Twoje Nasze” 2016 organizowanego przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Olsztynie. Prezentowana będzie między innymi najnowsza publikacja „Borussii”: Ernst Wiechert „Moje życie, moje czasy”.

Kanon kulturowy Warmii i Mazur – wyniki

W dniach od 1 do 29 lutego 2016 r. Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia” wraz z Fundacją „Borussia” zorganizowały plebiscyt internetowy Kanon kulturowy Warmii i Mazur. Został on przeprowadzony za pośrednictwem strony www.borussia.pl.

Do głosowania na symbole kulturowe regionu zaproszono mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego. Mogli oni wybierać spośród 240 propozycji nadesłanych przez 36 ekspertów. W gronie tych specjalistów znaleźli się przedstawiciele najważniejszych instytucji, organizacji kulturalnych, środowiska naukowego oraz mniejszości narodowych.

W wyniku akcji internetowej powstał ranking, najpopularniejszych symboli związanych z Warmią i Mazurami, podzielony na 4 kategorie.

W plebiscycie internetowym mieszkańców

W kategorii Miejsca oddano łącznie 1212 głosów na 71 propozycji.

Najwięcej głosów zdobyły:

  1. aleje przydrożne,
  2. Frombork – wzgórze katedralne,
  3. szlak Wielkich Jezior Mazurskich,
  4. Grunwald – pole bitwy,
  5. ex aequo Kanał Elbląski oraz Pasym – kościół ewangelicki.

W kategorii Wydarzenia (łącznie 1061 głosów oddanych na 36 propozycji) zwyciężyły:

  1. bitwa pod Grunwaldem,
  2. koniec II wojny światowej i przyłączenie Warmii i Mazur do Polski – 1945,
  3. utworzenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach – 1230/1231,
  4. plebiscyt w Prusach Wschodnich – 1920.
  5. powstanie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego – 1999.

Mieszkańcy Warmii i Mazur w kategorii Dzieła wybrali spośród 96 propozycji, oddając 1104 głosy:

  1. Mikołaj Kopernik, De revolutionibus orbium coelestium (1543) [wyd. polskie O obrotach sfer niebieskich, 1976],
  2. czasopismo „Borussia. Kultura. Historia. Literatura”
  3. Marion Dönhoff, Nazwy, których nikt już nie wymienia, tłum. Grzegorz Supady (2001) [Namen die keiner mehr nennt, 1962],
  4. Ernst Wiechert, Dzieci Jerominów, tłum. Tadeusz Ostojski (t. 1), Jerzy Ptaszyński (t. 2) (1973) [Die Jeromin-Kinder, 1945],
  5. Konstanty Ildefons Gałczyński, Kronika olsztyńska (1975).

W kategorii Osobowości oddano najwięcej, bo 1793 głosy i najchętniej typowano następujące spośród 87 zgłoszonych następujące postaci:

  1. Paweł Adamus,
  2. Andrzej Wakar,
  3. Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus),
  4. Erich Mendelsohn,
  5. zespół założycielski Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussia”

W głosowaniu ekspertów zwyciężyły:

– w kategorii Miejsca

  1. Frombork – wzgórze katedralne,
  2. Lidzbark Warmiński – zamek biskupów warmińskich,
  3. ex aequo Kanał Elbląski oraz Święta Lipka – sanktuarium pielgrzymkowe,
  4. szlak Wielkich Jezior Mazurskich,
  5. Gietrzwałd – sanktuarium pielgrzymkowe;

– w kategorii Wydarzenia:

  1. bitwa pod Grunwaldem – 1410,
  2. II pokój toruński – 1466 oraz traktat krakowski i powstanie Prus Książęcych – 1525,
  3. utworzenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach – 1230/1231,
  4. ex aequo bitwa pod Tannenbergiem – 1914 oraz koniec II wojny światowej i przyłączenie Warmii i Mazur do Polski – 1945,
  5. plebiscyt w Prusach Wschodnich – 1920;

– w kategorii Dzieła:

  1. Siegfried Lenz, Muzeum ziemi ojczystej, tłum. Eliza Borg i Maria Przybyłowska (1991)[Heimatmuseum, 1978],
  2. ex aequo Max Toeppen, Historia Mazur. Przyczynek do dziejów krainy i kultury pruskiej, tłum. Małgorzata Szymańska-Jasińska (1995) [Geschichte Masurens, 1870] oraz Melchior Wańkowicz, Na tropach Smętka (1936),
  3. Ernst Wiechert, Dzieci Jerominów, tłum. Tadeusz Ostojski (t. 1), Jerzy Ptaszyński (t. 2) (1973) [Die Jeromin-Kinder, 1945],
  4. Marion Dönhoff, Nazwy, których już nikt nie wymienia, tłum. Grzegorz Supady (2001) [Namen die keiner mehr nennt, 1962],
  5. Mikołaj Kopernik, De revolutionibus orbium coelestium (1543) [wyd. polskie O obrotach sfer niebieskich, 1976];

– W kategorii Osobowości:

  1. Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus),
  2. bp Ignacy Krasicki,
  3. Johann Gottfried Herder,
  4. ex aequo Wojciech Kętrzyński (Adalbert von Winkler) oraz Erich Mendelsohn,
  5. Feliks Nowowiejski.

Uroczysta prezentacja wyników plebiscytu odbyła się 18 marca 2016 r. w salach kopernikowskich olsztyńskiego zamku (Muzeum Warmii i Mazur).

Patronat honorowy nad przedsięwzięciem objął Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Pan Gustaw Marek Brzezin.

 

Kanon kulturowy Warmii i Mazur. Zakończenie głosowania

29 lutego zakończyło się głosowanie na Kanon Kulturowy Warmii i Mazur. Wyniki głosowania poznamy w piątek, 18 marca podczas uroczystego spotkania na olsztyńskim zamku, na które już teraz zapraszamy!

Tymczasem zapraszamy do lektury poniższego tekstu, w którym prof. Robert Traba podsumowuje inicjatywę tworzenia Kanonu Kulturowego Warmii i Mazur

Kanon kulturowy Warmii i Mazur. Zakończenie głosowania

Na początku było pytanie „po co…?”

Wbrew często dominującym opiniom, nowoczesność nie wyraża się tylko w twardej infrastrukturze, liczbie galerii handlowych i wysokim standardzie komercjalizacji życia codziennego. Nowoczesność to również świadomość odpowiedzi na pytania „skąd jesteśmy?”, „czym jest miejsce, w którym żyjemy?” „kim chcemy być?”. W świecie, w którym tak szybko wszystko się zmienia, w społeczeństwie sieci potrzeba nam Wiedzy! Refleksji nad jej stanem w kontekście zadanych pytań służył plebiscyt na „kanon kulturowy Warmii i Mazur”.

Jednych zdziwią wyniki naszego konkursu, inni się zdenerwują lub odetchną z ulgą: Udało się! Moje kandydatury zwyciężyły! Wszystkich spotka niespodzianka. Chodziło właśnie o to, by zdziwić (się), zdenerwować, również przeforsować swoich kandydatów. Najważniejszą jednak intencją było, by sprowokować nas wszystkich do dyskusji i namysłu nad tym, co wiemy oraz ile jeszcze powinniśmy wiedzieć o historii i współczesności naszego regionu po to, by czuć się naprawdę świadomie u siebie.

Wyniki plebiscytu, z udziałem Marszałka województwa warmińsko mazurskiego i ekspertów, podsumujemy już 18 marca na uroczystej gali w salach olsztyńskiego zamku. Będą zwycięzcy i będą nagrody dla tych, którzy głosowali. Kończąc plebiscyt zamykamy jednak dopiero pierwszy etap naszego regionalnego projektu. Dalej chcemy debatować, chcemy opublikować popularny tom poświęcony kanonowi. Szczególnie zachęcamy do współpracy nauczycieli, uczniów, studentów, przedstawicieli stowarzyszeń kulturalnych i władze samorządowe województwa, by włączyli się w upowszechnianie wiedzy o regionie, być może z czasem tworzenie lokalnych kanonów kulturowych. Prawdziwym sukcesem plebiscytu będzie, jeżeli nie tylko zwycięskie „dziesiątki” w kategorii miejsc, wydarzeń, osobowości i dzieł, lecz wszystkie kandydatury wejdą do powszechnej wiedzy. Będziemy się o nie rzeczowo spierać i dzięki temu uczyć szacunku dla „innych” i siebie samych, niezależnie skąd tu nasi przodkowie przybyli.

Robert Traba

BACK