Momenty kluczowe – polsko-niemieckie laboratorium artystyczne nieopowiedzianych historii | wtorek 6 grudnia godz. 17.30 | Dom Mendelsohna

6 grudnia (wtorek) o 17.30 serdecznie zapraszamy do Domu Mendelsohna (ul. Zyndrmama z Maszkowic 2, Olsztyn) na spotkanie z dwójką artystów: Dianą Wesser z Lipska i Grzegorzem Gromkiem z Olsztyna – podczas Festiwalu Mendelsohna zaprezentują oni projekt „Momenty kluczowe / Schlüsselmomente”, który realizują wspólnie od kilku miesięcy.

Będzie to opowieść o doświadczeniach odkrywania zapomnianych i trudnych rozdziałów polsko-niemieckiej historii, niełatwej drodze, którą oboje wspólnie pokonują, poszukując artystycznych środków wyrazu w podejściu do tematu, lecz przede wszystkim – budując swój osobisty dialog.

Momenty kluczowe / Schlüsselmomente to projekt polsko-niemiecki, poświęcony tematyce ucieczek i wypędzeń w czasie II wojnie światowej i po jej zakończeniu. Sam temat, a także jego skutki dla społeczeństw Polski i Niemiec, rzadko podejmowany jest w dyskursie artystycznym czy społecznym. Fakty historyczne są przedmiotem fachowych opracowań, lecz sam temat budzi skrajne emocje – bądź jest pomijany, bądź też wywołuje burzliwe dyskusje, często napędzane obawą, że zajęcie się nim zrelatywizuje niemiecką winę.
Celem projektu, organizowanego przez stowarzyszenie Freunde der Borussia Olsztyn/Allenstein i Fundację Nowy Teatr, jest przełamanie społecznego tabu wokół tematu i zainicjowanie za pomocą środków artystycznego wyrazu otwartego polsko-niemieckiego dialogu.

Projekt powstał z inicjatywy 3 osób: artystów Diany Wesser i Grzegorza Gromka oraz menedżerki kultury Yvonne Meyer – wspólnie zainicjowali oni wieloetapowy proces, który ma umożliwić zrozumienie różnych perspektyw i kwestii i który pomoże uniknąć pułapek, jakie niesie ze sobą temat ucieczek i wypędzeń, tak aktualny w dzisiejszej Europie. Autorzy projektu od wiosny br. spotykają się naprzemiennie w Lipsku i Olsztynie, dyskutują, badają źródła, zbierają relacje. Na bieżąco dzielą się ze sobą doświadczeniami, porównują wrażenia i perspektywy, tworzą swój własny, osobisty dialog wokół trudnych kwestii. W kolejnym etapie znajdzie on swój artystyczny wyraz we wspólnym polsko-niemieckim przedsięwzięciu.

Diana Wesser jest niemiecką artystką, związaną z Lipskiem. Realizuje spektakle i działania artystyczne na styku teatru opartego na badaniach, praktyki sztuki i mediów. W swoich audio spacerach, performansach i projektach partycypacyjnych odkrywa zapomniane miejsca, słucha relacji współczesnych świadków, tworzy przestrzenie spotkań. Od kilku lat intensywnie zajmuje się kulturami pamięci, transformacją w Niemczech Wschodnich i traumą zbiorową. Jej matka urodziła się w przedwojennym Olsztynie.

Grzegorz Gromek – aktor, reżyser, producent, na stałe związany z Teatrem im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Fundator i założyciel Teatru Nowego w Olsztynie. Jego prace teatralne to zarówno klasyczne przedstawienia dramatyczne, improwizacje teatralne, jak i teatr zakorzeniony w tradycjach Grotowskiego. Interesują go połączenia między teatrem, performance’em i tańcem. W ostatnich latach zajmuje się badaniem tożsamości lokalnych z pogranicza Warmii, Mazur i Kurpi.

* * *
Projekt Momenty kluczowe / Schlüsselmomente realizowany jest dzięki wsparciu finansowemu:
– Fundacji Kultury Wolnego Państwa Saksonia – działanie jest współfinansowane ze środków podatkowych na podstawie budżetu uchwalonego przez Parlament Saksonii.
– Referatu ds. Kultury Prus Wschodnich i krajów nadbałtyckich przy Muzeum Prus Wschodnich ze środków Pełnomocnika Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów

* * *
Partnerzy wydarzenia:
Freunde der Borussia Olsztyn/Allenstein e.V.
Fundacja Nowy Teatr w Olsztynie
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Fundacja im. Róży Luksemburg.
Spotkanie w j. polskim i niemieckim z tłumaczeniem symultanicznym.
Tłumaczenie: dr Barbara Sapała.
Zapraszamy do udziału.
Wstęp wolny!

* * *
Fot. Diana Wesser
Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

VII Festiwal Mendelsohna „Granice” 21.10.-21.12.2022 | Zapraszamy!

Serdecznie zapraszamy na tegoroczny Festiwal Mendelsohna! VII edycja festiwalu odbywa się w roku jubileuszowym – w 135. rocznicę urodzin patrona naszego wydarzenia – architekta i wizjonera, urodzonego w 1887 r. w Olsztynie.

W tym roku w programie festiwalu, który odbywać się będzie od 21 października do 21 grudnia znajduje się blisko 30 różnych wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Zapowiedzi kolejnych wydarzeń znajdą Państwo na naszej stronie internetowej oraz oraz na fanpega’ch: facebook.com/Borussia.Olsztyn  i facebook.com/festiwalmendelsohna.

Zainicjowany przez olsztyńską „Borussię” Festiwal Mendelsohna tworzy przestrzeń do debat wokół aktualnych przemian kulturowych i społecznych w regionie, Polsce i Europie, promuje środowiska i działania obywatelskie, ukazując znaczenie twórczości architekta Ericha Mendelsohna oraz szerzej – wielokulturowego dziedzictwa regionu.

Program do pobrania: PROGRAM RAMOWY FESTIWALU MENDELSOHNA PAŹDZIERNIK 2022

Festiwal Mendelsohna odbywa się dzięki wsparciu finansowemu: Goethe-Institut Warszawa, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Fundacja im. Róży Luksemburg.

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny. Zapraszamy do udziału!

Dziś mija 30 lat od dnia rejestracji Wspólnoty Kulturowej „Borussia”

Siódmego grudnia 1990 roku Sąd Wojewódzki w Olsztynie zarejestrował stowarzyszenie pod nazwą Wspólnota Kulturowa „Borussia”. W ten sposób zwieńczone zostały wielomiesięczne dyskusje programowe. Ich efektem był „Manifest”. Pierwszym przewodniczącym został Robert Traba. Kazimierz Brakoniecki przyjął misję tworzenia kwartalnika. Już w kilka miesięcy później ukazała się pierwsza publikacja „Biblioteki Borussii” – reedycja w nowym opracowaniu Ilustrowanego przewodnika po Mazurach pruskich i Warmii Mieczysława Orłowicza, a wkrótce tłumaczenie dzieła z połowy XIX wieku Idea polskości mazurskiego Niemca, Ferdynanda Gregoroviusa. Finałem roku pierwszego była międzynarodowa konferencja „Prusy Wschodnie – dziedzictwo i nowa tożsamość”.

Echo medialne przerosło najśmielsze oczekiwania twórców. O „Borussii” pisano i mówiono od dzienników i rozgłośni regionalnych przez „Gazetę Wyborczą” i „Tygodnik Solidarność” po audycje Tadeusza Nowakowskiego na falach Radia Wolna Europa. Profesor Tadeusz Chrzanowski na łamach „Tygodnika Powszechnego” swój entuzjastyczny artykuł zakończył frazą: „Nie dajcie się chłopcy i dziewczęta, trzymajcie kurs. Najwyższy czas budować Polskę realną: to znaczy taką, która jest zakorzeniona i w przeszłości, i w teraźniejszości, boć to przecież jest nasza Polska!” Spuentowałem ją równie entuzjastycznym niedowierzaniem: „Wytrzymamy! (?)”. Wytrzymaliśmy!

„Manifest” i apel Tadeusza Chrzanowskiego pozostają aktualne. Jest to dowód, że autentycznie twórcza wizja i kreatywne działanie nie starzeją się. Może być to także powód frustracji, że po 30 latach musimy znowu przypominać elementarz demokratycznych zasad. Jedno jest pewne: „Borussia” pokazała, jak niemożliwe, staje się możliwym; jak idea przekształca się w twórcze działanie i tworzenie wartości.

I tak trzymajmy!

Robert Traba

Przypominamy TEKST MANIFESTU BORUSSII

 

Koncert online zespołu „Klänge der Hoffnung” z Lipska | sobota 10 października godz. 18.00

Tegoroczny – piąty Festiwal Mendelsohna odbywa się pod hasłęm „Horyzont”. Zainauguruje go  koncert zespołu „Klänge der Hoffnung” z Lipska.

Zespół „Klänge der Hoffnung” (z niem. Dźwięki nadziei) powstał w 2016 r. w Lipsku z inicjatywy Fundacji „Friedliche Revolution”. Tworzą go profesjonalni muzycy mieszkający w Lipsku, a pochodzący z różnych części świata: Iranu, Syrii, Włoch, Niemiec i Polski. Są wśród nich artyści, którzy w swoim życiu doświadczyli migracji oraz nie-migranci. Zespół ma w swoim repertuarze utwory kompozytorów europejskich, arabskich, perskich i żydowskich, które wykonuje w nowych aranżacjach.
„Klänge der Hoffnung” to coś więcej niż wspólne tworzenie muzyki. Artystów połączyła idea integracji przez sztukę i budowania społeczeństwa otwartego na różnorodność i dialog międzykulturowy. Z tym większą radością gościmy ich na Festiwalu Mendelsohna.
Zespół „Klänge der Hoffnung” wystąpi dla nas w składzie: Karolina Trybała (śpiew), Samuel Seifert (skrzypce), Friederike von Oppeln-Bronikowski (klarnet), Roberto Fratta (perkusja), Tilmann Löser (fortepian), Ali Pirabi (santur), Basel Alkatrib (ud).

Festiwal Mendelsohna HORYZONT

W tym roku Festiwal Mendelsohna odbywa się po raz piąty. 2020 to także jubileuszowy, 30. rok działalności Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussia”. Zapraszamy więc Państwa do wspólnego świętowania i udziału w festiwalowych wydarzeniach z udziałem naszych Gości, Przyjaciół i Partnerów z Olsztyna, kraju i zagranicy. Tegoroczna formuła jest wyjątkowa – Festiwal trwać będzie przez najbliższe tygodnie.
Jak co roku chcemy, by Festiwal był czasem praktykowania i doświadczania dialogu, refleksji i pamięci o historii miejsc i ludzi, wspólnego spojrzenia w przyszłość. Tegorocznym hasłem przewodnim jest „Horyzont”, a piękny motyw graficzny towarzyszący naszym wydarzeniom przygotowała Ewa Pohlke.
.
Festiwalowe spotkania będą się odbywać stacjonarnie i online. Jak co roku będziemy spotykać się w różnych miejscach, ale przede wszystkim w Domu Mendelsohna – miejscu o niezwykłej i symbolicznej historii. To pierwszy budynek zaprojektowany przez Ericha Mendelsohna, dawna Bet Tahara, uratowana dzięki staraniom Borussii, miejsce, w którym po przeprowadzonej rewitalizacji od 2012 roku praktykujemy w Olsztynie dialog.
Zachęcamy do obserwowania informacji o naszych wydarzeniach na Facebooku. Ich zapowiedzi pojawiać się będą też na naszej stronie www.borussia.pl
Oprawa graficzna Festiwalu Mendelsohna: Andrij Fil

FESTIWAL MENDELSOHNA | 11 – 14 października 2018 r.

Festiwal Mendelsohna to cykliczne wydarzenie, zainicjowane przez środowisko BORUSSII w Olsztynie, rodzinnym mieście Ericha Mendelsohna. Życie i twórczość architekta oraz dziedzictwo regionu to dla nas inspiracja i punkt wyjścia do działań edukacyjnych i artystycznych, które przywracają pamięć o wielokulturowej historii Warmii i Mazur i integrują mieszkańców regionu. W trakcie festiwalu poruszamy tematy związane z różnorodnością kulturową i wyznaniową, dorobkiem Mendelsohna, a także jego największą pasją: architekturą i sztuką.


Festiwal Mendelsohna tworzy także przestrzeń do debat wokół aktualnych przemian kulturowych i społecznych w mieście, regionie, Polsce oraz szerzej – w Europie, promując środowiska i działania obywatelskie, a także inicjując dyskusję o roli twórców w kreowaniu społecznej zmiany.  Tolerancja i szacunek wobec inności, wrażliwość na różnorodność i dialog międzykulturowy to wartości, które towarzyszą wydarzeniom Festiwalu Mendelsohna. W 2018 roku odbywa się pod hasłem „Ślady” i składa się na niego  26 różnych wydarzeń, organizowanych przez Borussię we współpracy ze Stowarzyszeniem B’Jachad, Forum Dialogu Publicznego i Galerią Usługa oraz 12 innymi partnerami, które odbywają się dzięki wsparciu Goethe-Institut w Warszawie, Samorządu Miasta Olsztyna oraz Fundacja im. Róży Luksemburg.

Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowym programem Festiwalu Mendelsohna .

TRAMWAJOWE PODRÓŻE PRZEZ HISTORIĘ OLSZTYNA

W sobotę, 16 grudnia br. zapraszamy mieszkańców Olsztyna do udziału w TRAMWAJOWYCH PODRÓŻACH PRZEZ HISTORIĘ OLSZTYNA.

Tego dnia jadąc tramwajem linii nr 1, będzie można usłyszeć opowieść o historii Olsztyna, najciekawszych zabytkach miasta oraz obejrzeć plakaty z przedwojennymi fotografiami miasta prezentowane na wiatach przystanków tramwajowych w ramach projektu „Galeria Starego Olsztyna”. Prowadzenie: Jakub Rudnicki.

Godziny odjazdów specjalnych tramwajów:

– z przystanku Wysoka Brama o godz. 11.35 – przyjazd na przystanek przy ul. Kanta o godz. 11.55

– z przystanku ul. Kanta o godz. 12.16 – przyjazd na przystanek Wysoka Brama o godz. 12.37 

– z przystanku Wysoka Brama o godz. 12.50 – przyjazd na przystanek ul. Kanta o godz. 13.10

– z przystanku ul. Kanta o godz. 13.31 – przyjazd na przystanek Wysoka Brama o godz. 13.52

Osoby zainteresowane udziałem w Tramwajowych podróżach przez historię Olsztyna proszone są posiadanie ważnego biletu na przejazd.

Organizator: Fundacja Borussia we współpracy z BWA w Olsztynie w ramach projektu „Galeria Starego Olsztyna”, realizowanego ze środków finansowych Gminy Olsztyn w ramach Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego na rok 2017. Współpraca: ZDZiT Olsztyn.

„Zakład biograficzny Olsztyn” – Zapraszamy na wieczór autorski Kazimierza Brakonieckiego | środa, 4.01.2017r., g.17:00 | Dom Mendelsohna

„Zakład biograficzny Olsztyn” wydany przez „Borussię” w 2016 r. to zbiór tekstów prozatorskich i poetyckich znanego olsztyńskiego twórcy Kazimierza Brakonieckiego. Osobiste i rodzinne losy wpisuje on w historię powojennego Olsztyna i regionu Warmii i Mazur.

Kazimierz Brakoniecki (1952) – poeta i pisarz, redaktor, tłumacz poezji francuskiej, animator kultury. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Autor licznych książek, głównie poetyckich i eseistyczno-autobiograficznych. Debiutował tomikiem „Zrosty”(1979/1980). W ostatnich latach opublikował: „Amor fati” (Szczecin 2014); „Terra nullius” (Gołdap 2014). W 2016 r. laureat prestiżowej Literackiej Nagrody im. Samuela Bogumiła Lindego Miast Partnerskich Getyngi i Torunia.

Spotkanie poprowadzi Ewa Zdrojkowska (Polskie Radio Olsztyn).

Serdecznie zapraszamy! Wstęp wolny.

Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Gminy Olsztyn.

BACK