„W zasadzie najważniejsze jest samo życie. A jak już jest życie, to najważniejsza jest wolność. A potem oddaje się życie za wolność. I już nie wiadomo, co jest najważniejsze”.
Marek Edelman: Bóg śpi
Tag Archives: Żydzi
Ciemność i partnerzy – rozmowa online z litewskim pisarzem Sigitasem Parulskisem
W ramach trwającego w 2020 roku wirtualnie Festiwalu Mendelsohna pod hasłem HORYZONTY zapraszamy na spotkanie z Sigitasem Parulskisem – litewskim pisarzem, poetą, eseistą i krytykiem literackim. Okazją do spotkania jest ukazanie się w Polsce powieści Parulskisa „Ciemność i partnerzy” [Tamsa ir partneriai] – książkę w przekładzie Izabeli Korybut-Daszkiewicz wydało Wydawnictwo Czarne. Spotkanie z Autorem poprowadzi dr Alina Kuzborska.
LInk do spotkania na kanale YouTube: https://youtu.be/zIQg9lZ-SP8
W Litwie powieść „Ciemność i partnerzy” ukazała się w 2012 r. i wzbudziła wiele kontrowersji. Krytyka pomijała ją początkowo milczeniem, pojawiały się zarzuty, że autor „kala własne gniazdo”. Sigitas Parulskis wsadził bowiem przysłowiowy kij w mrowisko, odkrywając na łamach książki niechlubne karty historii Litwy. Powieść opowiada o Zagładzie Żydów litewskich.
Główny bohater, Vincentas, jest fotografem i mieszka w Kownie. W czasie zawieruchy początku wojny, która wkracza na Litwę nomen omen sowiecką w czerwcu 1941 r., zawiera pakt z niemieckim esesmanem-estetą. W zamian za uratowanie życie swoje i swojej żydowskiej kochanki zobowiązuje się do dokumentowania aktów śmierci najżarliwszych wrogów hitlerowców – Żydów. Mimowolnie Vincentas staje się świadkiem koronnym Zagłady, której dokonują litewskie bataliony śmierci.
Festiwal Mendelsohna | 3-6 października 2019 | Olsztyn
W imieniu organizatorów Festiwalu Mendelsohna: Fundacji Borussia, Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussia” i Stowarzyszenia Na Rzecz Kultury Żydowskiej B’Jachad serdecznie zapraszamy na Festiwal Mendelsohna, który w tym roku odbędzie się pod hasłem „Ziemia”.
W czasie Festiwalu Mendelsohna przypominamy o wielokulturowej historii Olsztyna i dorobku Ericha Mendelsohna, uczymy się dialogu międzykulturowego w praktyce, doświadczamy spotkania…
Program festiwalu: czwartek 3.10.2019 r., piątek 4.10.2019 r., sobota 5.10.2019 r., niedziela 6.10.2019 r.
Biuro Festiwalu Mendelsohna: Dom Mendelsohna, ul. Zyndrama z Maszkowic 2, Czynne od 3.10. do 6.10 w godz. 9:00-18:00, tel. 89 523 72 93
e-mail: sekretariat@borussia.pl
Klub Festiwalowy: Galeria Usługa Jazz Bar, ul. Stare Miasto 2
Patronat honorowy: Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Gustaw M. Brzezin, Prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Miasta Olsztyna, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Fundacja im. Róży Luksemburg.
Partnerzy: Wydawnictwo AGORA, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie, Galeria Sztuki „Synagoga Barczewo”. Freudne der Borussia Olsztyn Allenstein, I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Olsztynie, VI Liceum Ogólnokształcące im. Gabriela Narutowicza, XII Liceum Ogólnokształcące im. Marii i Georga Dietrichów, Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Erica Mendelsohna w Olsztynie, Szkoła Podstawowa nr 10 im. Władysława Broniewskiego w Olsztynie, Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jarosława Dąbrowskiego w Olsztynie, Szkoła Podstawowa nr 29 im. Jana Liszewskiego w Olsztynie, Integracyjna Świetlica Romska „Gaja”.
Patronat medialny: Gazeta Wyborcza Olsztyn, Gazeta Olsztyńska, Radio UWM FM, Polskie Radio Olsztyn, TVP 3 OLSZTYN
Wolontariusze Festiwalu Mendelsohna: Grupa projektowa „Generation Europe”
facebook.com/Festiwal Mendelsohna
Motyw: Ewa Pohlke
Projekt: Andrij Fil
Oprawa fotograficzna Festiwalu: Jacek Sztorc Fotografia
Spotkanie z Michaelem Wieckiem, autorem „Miasta utraconego”
Zapraszamy na spotkanie z Michaelem Wieckiem, urodzonym w 1928 roku w Królewcu skrzypkiem o niemiecko-żydowskich korzeniach, autorem książki„Miasto utracone. Młodość w Königsbergu w czasach Hitlera i Stalina”. W rozmowie weźmie udział prof. Ruth Leiserowitz. Prowadzenie: Kornelia Kurowska. Fragmenty książki przeczyta Grzegorz Gromek.
Spotkanie z Michaelem Wieckiem, autorem „Miasta utraconego” | niedziela, 14 kwietnia godz. 16.00 | Dom Mendelsohna
Zapraszamy na spotkanie z Michaelem Wieckiem, urodzonym w 1928 roku w Królewcu skrzypkiem o niemiecko-żydowskich korzeniach, autorem książki„Miasto utracone. Młodość w Königsbergu w czasach Hitlera i Stalina”.
Rodzinie autora wspomnień udało się przeżyć wojnę w Królewcu. W 1948 roku wyjechali do radzieckiej strefy okupacyjnej Niemiec, a następnie do Berlina Zachodniego, gdzie Michael Wieck ukończył konserwatorium. Został koncertmistrzem Orkiestry Kameralnej w Stuttgarcie oraz pierwszym skrzypkiem Radiowej Orkiestry Symfonicznej.
Za działalność na rzecz dialogu chrześcijańsko-żydowskiego otrzymał Otto Hirsch Medal, został także odznaczony Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.
W rozmowie weźmie udział prof. Ruth Leiserowitz. Prowadzenie: Kornelia Kurowska. Fragmenty książki przeczyta Grzegorz Gromek.
Spotkanie z tłumaczeniem na język polski.
Organizatorzy i partnerzy:
Fundacja BORUSSIA, Ośrodek KARTA, Stowarzyszenie Juden in Ostpreussen, Deutsches Kulturforum östliches Europa, Goethe-Institut Warschau, Ostpreußisches Landesmuseum, Fundacja Konrada Adenaueraw Warszawie.
Światło Chanuki w Domu Mendelsohna | sobota 8 grudnia godz. 14.00 | Dom Mendelsohna
W sobotę, 8 grudnia dorosłych i dzieci zapraszamy do Domu Mendelsohna na międzypokoleniowe warsztaty chanukowe „ŚWIATŁO CHANUKI W DOMU MENDELSOHNA”.
O genezie świąt Chanuki, zwyczajach i tradycjach związanych z obchodami Świąt Świateł opowie Eva Pohlke. Następnie zapraszamy do wspólnego tworzenia dekoracji świątecznych, kartek i lampionów z symboliką żydowską. Na uczestników będzie czekał tradycyjnie słodki chanukowy poczęstunek.
Spotkanie odbywa się w cyklu „Barwny Olsztyn”.
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie.
Zapraszamy do udziału!
Obowiązkowa rezerwacja miejsc: sekretariat@borussia.pl
Zamknięty w remizie strażackiej. Noc Pogromów 1938 r. w Prowincji Prus Wschodnich – wykład prof. dr Ruth Leiserowitz
W najbliższą sobotę 10 listopada o 16.00 w 80. rocznicę Nocy Pogromów (tzw. Kryształowej) zapraszamy do Domu Mendelsohna na wykład prof. dr Ruth Leiserowitz „Zamknięty w remizie strażackiej. Noc Pogromów 1938 r. w Prowincji Prus Wschodnich“.
Prof. dr Ruth Leiserowitz – niemiecka historyk specjalizująca się w historii Prus Wschodnich, dziejach polsko-niemiecko-litewskiego pogranicza, a także historii Żydów niemieckich. Wicedyrektorka Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie.
Spotkanie odbywa się w ramach cyklu „Wolność zobowiązuje” współfinansowanego przez Goethe-Institut w Warszawie.
Na zdjęciu synagoga w Giżycku spalona w 1938 r.
FESTIWAL MENDELSOHNA | 11 – 14 października 2018 r.
Festiwal Mendelsohna to cykliczne wydarzenie, zainicjowane przez środowisko BORUSSII w Olsztynie, rodzinnym mieście Ericha Mendelsohna. Życie i twórczość architekta oraz dziedzictwo regionu to dla nas inspiracja i punkt wyjścia do działań edukacyjnych i artystycznych, które przywracają pamięć o wielokulturowej historii Warmii i Mazur i integrują mieszkańców regionu. W trakcie festiwalu poruszamy tematy związane z różnorodnością kulturową i wyznaniową, dorobkiem Mendelsohna, a także jego największą pasją: architekturą i sztuką.
Festiwal Mendelsohna tworzy także przestrzeń do debat wokół aktualnych przemian kulturowych i społecznych w mieście, regionie, Polsce oraz szerzej – w Europie, promując środowiska i działania obywatelskie, a także inicjując dyskusję o roli twórców w kreowaniu społecznej zmiany. Tolerancja i szacunek wobec inności, wrażliwość na różnorodność i dialog międzykulturowy to wartości, które towarzyszą wydarzeniom Festiwalu Mendelsohna. W 2018 roku odbywa się pod hasłem „Ślady” i składa się na niego 26 różnych wydarzeń, organizowanych przez Borussię we współpracy ze Stowarzyszeniem B’Jachad, Forum Dialogu Publicznego i Galerią Usługa oraz 12 innymi partnerami, które odbywają się dzięki wsparciu Goethe-Institut w Warszawie, Samorządu Miasta Olsztyna oraz Fundacja im. Róży Luksemburg.
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowym programem Festiwalu Mendelsohna .
PROJEKCJA FILMU „JESTEŚMY ŻYDAMI Z WROCŁAWIA” | wtorek, 9 października | godz. 17.00 | Dom Mendelsohna
Zapraszamy na pokaz filmu dokumentalnego autorstwa Karin Kaper i Dirka Szusziesa, który ilustruje losy 14 świadków historii: ocalałych z Zagłady wrocławskich Żydów. To obraz pokolenia młodych ludzi, którzy z powodu swojego pochodzenia są prześladowani i muszą opuścić rodzinny Breslau. Są zmuszeni do ucieczki lub emigracji, niektórzy z nich trafiają do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Po wojnie osiedlają się w różnych krajach: Stanach Zjednoczonych, Izraelu, Anglii, Francji i Niemczech.
Pokazowi filmu towarzyszy spotkanie z jego twórcami: Karin Kaper i Dirkiem Szusziesem.
Film w polskiej wersji językowej. Spotkanie z tłumaczeniem na język polski.
Pokaz odbywa się dzięki wsparciu finansowemu PełnomocnikaRządu Federalnegods.Kulturyi Mediów.
Projekt „Ruach” – wernisaż
Projekt „RUACH” to próba przybliżenia i podkreślenia wartości estetycznych w sztuce kamieniarskiej żydowskich płyt nagrobnych za pośrednictwem frotaży – tkanin z odbiciami macew, którym towarzyszyć będzie tekst autorski oraz literatura i poezja. Autorką projektu jest urodzona w Olsztynie artystka – Daria Kozłłowska-Wrona, ilustracja muzyczna – Erdmute i Wacław Sobaszkowie.
Spotkanie odbywa się w ramach cyklu „Lekcje Dialogu” współfinansowanego przez Samorząd Miasta Olsztyna i Goethe-Institut w Warszawie.