Strona 21 – Borussia Olsztyn

Pogodnych, spokojnych, pełnych nadziei Świąt Wielkanocnych !

Informacja w związku z sytuacja epidemiczną w Polsce

Drodzy Borussianie, Szanowni Państwo,

zgodnie z zaleceniami spowodowanymi sytuacją epidemiologiczną ograniczmy naszą działalność w Domu Mendelsohna. Wszystkie wydarzenia zaplanowane na najbliższe tygodnie odbędą się w innych terminach. Zwiedzanie Domu Mendelsohna nie będzie możliwe aż do odwołania.
Najbliższy czas poświęcamy na podsumowanie, planowanie i przygotowanie borussiańskich aktywności w tym roku. We wszelkich sprawach związanych z naszą działalnością prosimy o kontakt drogą mailową.

Wszystkim życzymy dużo zdrowia, cierpliwości, wzajemnego wsparcia i empatii
Zarząd WK Borussia i Zarząd Fundacji Borussia

133 urodziny Ericha Mendelsohna

21 marca to nie tylko pierwszy dzień wiosny, lecz także kolejna, 133. rocznica urodzin Ericha Mendelsohna. Jest to dla nas zwykle okazja, by zainaugurować kolejny rok spotkań w Domu Mendelsohna. Dziś nie jest to niestety możliwe.

Życie Ericha Mendelsohna przypadło na trudne czasy. Na jego oczach świat zmieniał się w każdym wymiarze – technologicznym, społecznym, kulturowym. Podważano normy, które wcześniej wyznaczały kierunek zmiany i kształtowały relacje międzyludzkie.

Mimo wyzwań, które świat i historia stawiały przed nim, mimo wieloletnich zmagań z chorobą on nie przestawał tworzyć, poszukując nowych, niestandardowych rozwiązań, czerpał z ruchu, zmiany, obserwacji otaczającego świata.

Dziś wszystkim Borussianom, naszym Przyjaciołom i Sympatykom życzymy spokoju, czasu i przestrzeni na twórczą refleksję, lekturę, poszukiwanie tego, co nas inspiruje.

Do zobaczenia już wkrótce w Domu Mendelsohna!

Projekt graficzny: Marcelina Chodyniecka-Kuberska

Premiera filmu o Marcelu Kruegerze – olsztyńskim pisarzu miejskim | piątek (21 lutego) godz. 18.00 | Kino Studyjne Awangarda 2

Fundacja BORUSSIA wspólnie z Samorządem Miasta Olsztyna zapraszają na polską premierę filmu o Marcelu Kruegerze olsztyńskim pisarzu miejskim w roku 2019. Będzie ona okazją do przypomnienia postaci Marcela Krugera, który przez pół roku był pisarzem miejskim w Olsztynie. Obraz stworzyli uczniowie Liceum Filmowego w Poczdamie.

Pisarz Miejski zawitał do Olsztyna w maju ubiegłego roku. Mieszkał tu, spotykał się z mieszkańcami, odwiedzał bardziej i mniej popularne miejsce i dzielił się refleksjami o życiu w mieście nad Łyną. W stolicy Warmii i Mazur pisał m.in. o projektach realizowanych przez lokalną społeczność, o dziejach swojej rodziny, o miejscach, które odwiedzał.

Marcel Krueger urodził się w 1977 roku w Solingen w Nadernii Północnej-Westfalii, dziś mieszka w Irlandii. Jest pisarzem, redaktorem i tłumaczem. Tematy do swojej pracy znajduje czerpie z historii Europy i podróży po świecie.

Program wydarzenia:

18.00 Uroczyste otwarcie

18.10 Seans filmowy

18.50 Spotkanie z udziałem twórców filmu z Liceum Filmowego w Poczdamie, Marcela Kruegera Pisarza Miejskiego, Magdaleny Gębali z Niemieckiego Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej oraz Kornelii Kurowskiej Prezes Fundacji BORUSSIA.

Prowadzenie Łukasz Śłusarczyk, tłumaczenie: Barbara Sapała

Zapraszamy do lektury bloga Marcela Krugera: http://www.pisarz-miejski-olsztyn.com/marcel-krueger/

Projekt rezydencji literackiej realizowany we współprac z Niemieckim Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej w Poczdamie

Polsko-ukraińskie „Duchowe wędrowanie” o. Tomasza Dostatniego z wprowadzeniem prof. Robert Traby | 19 lutego (środa) godz. 18.00 | Dom Mendelsohna

W imieniu Klubu Tygodnika Powszechnego w Olsztynie zapraszamy na spotkanie: Polsko-ukraińskie „Duchowe wędrowanie” o. Tomasza Dostatniego
Wstęp przygotował: prof. Robert Traba

Tomasz Dostatni OP – dominikanin, publicysta, duszpasterz inteligencji, rekolekcjonista. Ukończył studia filozoficzne i teologiczne na Papieskiej Akademii Reologicznej w Krakowie. Kształcił się w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym Dominikanów oraz uczęszczał na wykłady z literatury polskiej i rosyjskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Założył Ośrodek Kultury Chrześcijańskiej w Pradze. W latach 1995-2000 pełnił funkcję dyrektoraWydawnictwa „W drodze” w Poznaniu. Jest autorem kilkudziesięciu programów telewizyjnych z cyklu “Rozmowy w drodze”. Publikuje także w prasie świeckiej i katolickiej. Jest członkiem rady Teatru Starego w Lublinie i Festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie, a także kapituły nagrody im. Zbigniewa Hołdy oraz nagrody im. Jerzego Turowicza.

Prowadzi na YouTube swój kanał: otwarta brama. Jest autorem bloga: https://info.dominikanie.pl/author/tomaszdostatni/

Spotkanie autorskie z Anną Matysiak | 19 lutego (środa) godz. 18.00 | Klub Księgarza w Warszawie

W imieniu Oficyny Wydawniczej Volumen i autorki Anny Matysiak serdecznie zapraszamy na spotkanie, które odbędzie się w środę 19 lutego br. o godz. 18.00 w warszawskim Klubie Księgarza. O najnowszej książce „Spacja, Notatnik redaktorki” z Anną Matysiak rozmawiać będzie Marcin Niewirowicz.

Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia” jest jednym z patronów medialnych tego przedsięwzięcia.

Spacja, Notatnik redaktorki to zbiór próz będących zapisem doświadczeń związanych z pracą nad książkami, która staje się rodzajem filtru, przez który autorka obserwuje otaczający ją świat. To czasem pełne humoru scenki, a czasem dłuższe relacje dotyczące obejrzanych spektakli czy wystaw. To także układające się w spójną narrację mikroopowieści dotyczące istotnych momentów codziennego życia, tych pozytywnych, dających nadzieję i siłę, ale też tych trudnych, wiążących się z nieprzepracowanymi traumami, ze zmaganiem, z walką o własny rozwój i wewnętrzną wolność.

Wstęp wolny

Klub Księgarza, Rynek Starego Miasta 22/24, Warszawa

Nowoczesna architektura pamięci. Spojrzenie na jugomodernizm | 23 listopada (sobota) godz. 17.00

Serdecznie zapraszamy w sobotę 23 listopada o godz. 17.00 do Domu Mendelsohna na wykład Łukasza Galuska poświęcony architekturze modernistycznej.

Na tle architektury środkowoeuropejskiej jugosłowiański powojenny modernizm jest zjawiskiem wyjątkowym. Rozbrat marszałka Josipa Broza Tity ze stalinizmem zaowocował otwarciem Jugosławii na świat. Architekci mieli możliwość studiowania i zdobywania doświadczeń w renomowanych ośrodkach architektonicznych w Europie i za oceanem. Terminowali u najlepszych mistrzów architektury nowoczesnej: Le Corbusiera w Paryżu, Alvara Aalto w Helsinkach czy Louisa Kahna w Filadelfii. A jednocześnie powstająca w Jugosławii architektura przesycona jest niezwykłą wrażliwością na kontekst miejsca, tradycje, historię. Mimo nowoczesnego języka form, nie waha się sięgać głęboko w przeszłość, czasem aż do antyku. W swoim wykładzie Łukasz Galusek zaprezentuje najważniejszych twórców powojennej architektury jugosłowiańskiej, takich jak Edvard Ravnikar, Bogdan Bogdanović czy Janko Konstantinov.

Łukasz Galusek – architekt i wydawca, od 2018 r. zastępca dyrektora ds. programowych w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Zajmuje się kulturą i sztuką Europy Środkowej, zwłaszcza związkami pomiędzy przestrzenią, pamięcią i tożsamością. Współautor publikacji: Jože Plečnik – architekt i wizjoner (2006), Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (2007), Rumunia. Przestrzeń, sztuka, kultura (2008), Pogranicze. O odradzaniu się kultury (2012), Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci (2014), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (2017). Współkurator wystaw: Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (Galeria MCK, grudzień 2005 – styczeń 2006), Kartograf złowrogiej historii. Tara (von Neudorf) (Galeria MCK, wrzesień – październik 2013), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (Galeria MCK, lipiec – listopad 2017) i Architektura niepodległości w Europie Środkowej (Galeria MCK, listopad 2018 – luty 2019).

Spotkanie odbywa się w ramach cyklu „Akademia Borussii”.

Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie i Urząd Miasta Olsztyna.

Prusy Wschodnie. Wspólnota wyobrażona. | Dyskusja z udziałem prof. Huberta Orłowskiego i dr. Rafała Żytyńca | 28 listopada 2019 godz. 17.00

Zapraszamy do Domu Mendelsohna na spotkanie z cyklu „Akademia Borussii” w czwartek 28 listopada o godz. 17.00 na dyskusję z udziałem prof. Huberta Orłowskiego i dr. Rafała Żytyńca.

Okazją do spotkanie stało się wydanie 49. tomu Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej – zbioru tekstów naukowych, literackich i publicystycznych, które ukazują różne aspekty procesu konstruowania i negocjowania „wschodniopruskości” (Robert Traba), konflikty pamięci oraz próby ich przezwyciężenia poprzez podanie w wątpliwość monolitycznych wzorców tożsamości regionalnej.

Hubert Orłowski– germanista, emerytowany profesor zwyczajny UAM, związany ze stowarzyszeniem Wspólnota Kulturowa Borussia w Olsztynie. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Jego specjalności to: literatura i kultura niemiecka ze szczególnym uwzględnieniem okresu Trzeciej Rzeszy, teoria narracji, semantyka historyczna i badania nad stereotypami. Jest autorem m.in. monografii „Literatura w III Rzeszy”, „Polnische Wirthschaft. Nowoczesny niemiecki dyskurs o Polsce”, „Dzieje kultury niemieckiej” (współautor). Redaguje serię wydawniczą (do tomu 35 wespół z Christophem Kleßmannem) „Poznańska Biblioteka Niemiecka”. Wyróżniony Orderem Zasługi I Klasy Republiki Federalnej Niemiec (2007). Doktor honoris causa Uniwersytetu Opolskiego (2005) oraz Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (2009). Laureat nagrody im. Friedricha Bollnowa Niemieckiej Akademii Jerzyka i Literatury (Darmstadt 2016).

Rafał Żytyniec– dr, kulturoznawca, studiował we Frankfurcie nad Odrą oraz w Moguncji. W latach 2006-2011 pracownik naukowy Centrum Badan Historycznych PAN w Berlinie, w latach 2012-2018 adiunkt Działu Historycznego, a od 1.02.2019 r. dyrektor Muzeum Historycznego w Ełku. Zainteresowania badawcze: historia literatury i kultury Prus Wschodnich ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Warmii i Mazur, historia i współczesność polsko-niemieckich stosunków kulturowych, II wojna światowa w pamięci zbiorowej Polaków i Niemców.

Wsparcie finansowe cyklu „Akademia Borussii”: Goethe-Institut w Warszawie i Urząd Miasta Olsztyna.

Polak – Niemiec: dwa (barczewskie) bratanki? | Spotkanie literackie | 27 listopada 2019

Serdecznie zapraszamy do Barczewa i Olsztyna na spotkania literackie z Kazimierzem Brakonieckim i Winfriedem Lipscherem w 30. rocznicę przyjaźni (1989-2019).

27 listopada (środa), godz. 12.00 Barczewo, Skarbiec Kultury Europejskiej, ul. Grunwaldzka 15

27 listopada (środa), godz. 17.00 Olsztyn, Dom Mendelsohna, ul. Zyndrama z Maszkowic 2

Kazimierz Brakoniecki „Miasto o trzech imionach”

Wielki kompozytor Feliks Nowowiejski / autor melodii do piastowskiej „Roty” Konopnickiej

urodził się w Wartemborku powojennym Barczewie / który miał nazywać się Nowowiejsk

ale coś niesympatycznego osiedleńcom przypominał.

Zasłużony dla pojednania polsko-niemieckiego Winfried Lipscher / urodził się w 1938 w Wartenburgu

warmińsko-niemieckim miasteczku / a wyjechał z Barczewa w 1958 roku

tuż przed polską maturą którą zabroniono mu zdawać.

Ja urodziłem się na ulicy Mickiewicza / w tym samym mieście po wojnie

niedaleko muzeum Nowowiejskiego / miasto to samo ludzie inni inne państwa

Atlantyda Północy jak sobie uświadomiłem.

A teraz rozmawiamy w willi kompozytora „Legendy Bałtyku” / Jan Nowowiejski ostatni syn Feliksa Lipscher i ja Brakoniecki

Jan kustoszem jest muzeum ojca gra nam na fortepianie / ciekawi go nasze miasto urodzenia Warmia rodzinna

prosi abyśmy pokazali swoje dłonie.

On wyciąga wielkie stare i sprytne palce pianisty / Winfried też może się pochwalić ich rozmiarem

ja mam najmniejsze dłonie z krótkimi palcami / kiwają głowami siwymi magowie nut papilarnych

więc szybko odwracam prawą rękę i pokazuję / wnętrze linii z kluczem metafizyki wciśniętym w dłoni

jak struny fortepianu ulic oratoryjnego miasta / które słynne jest z zardzewiałych krat więzienia

a nie z muzyki i poezji wolnego ducha.

Kazimierz Brakoniecki – urodzony w Barczewie – polski poeta, eseista, pisarz, krytyk literacki, tłumacz poezji frankofońskiej, redaktor, animator kultury, kurator sztuki polskiej XX w. Współzałożyciel Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussii”. Redaktor naczelny czasopisma „Borussia. Kultura – Historia – Literatura” w latach 1991-1997 i 2014-2017. W latach 1995-2018 dyrektor samorządowego Centrum Polsko-Francuskiego Côtes d’Armor. Autor licznych tomów poetyckich, esejów, tłumaczeń. Laureat Nagrody Ministra Kultury za upowszechnianie kultury (2001), Lauru UNESCO za swoją twórczość i upowszechnianie kultury narodowej (2007), Literackiej Nagrody Warmii i Mazur (2009).

Winfried Lipscher – urodzony w Wartenburgu (dzisiejsze Barczewo koło Olsztyna) – niemiecki teolog katolicki, tłumacz, działacz na rzecz polsko-niemieckiego pojednania. Ukończył studia teologiczne na uniwersytecie w Münster. Były radca ambasady niemieckiej w Polsce. Pośrednik w kontaktach pomiędzy kanclerzem Helmutem Schmidtem, a prymasem Stefanem Wyszyńskim. Odznaczony Orderem św. Sylwestra przez papieża Jana Pawła II za zasługi w dziedzinie pojednania polsko-niemieckiego. Postanowieniem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 18 czerwca 2003 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za wybitne zasługi w działalności na rzecz środowiska polonijnego.

Wsparcie finansowe cyklu „Akademia Borussii”: Goethe-Institut w Warszawie i Urząd Miasta Olsztyna

Kazimierz Brakoniecki | Twarze świata | 21.11.2019 godz. 17.30

BWA Galeria Sztuki w Olsztynie serdecznie zaprasza na spotkanie autorskie z Kazimierzem Brakonieckim, które odbędzie się 21 listopada (czwartek) o godz. 17:30 w siedzibie galerii – Piłsudskiego 38, Olsztyn.

Spotkaniu będzie towarzyszyć muzyka Szymona Brakonieckiego.

Promocja nowej książki Kazimierza Brakonieckiego o malarstwie obcym „Twarze świata”, Wydawnictwo Forma, Szczecin, 2019

Jeżeli chcecie dotrzeć do niewidzialnego, to musicie tak samo głęboko spenetrować to, co widzialne. Te słowa malarza Maxa Beckmana zdają się być dewizą „Twarzy świata”, tomu wierszy inspirowanego malarstwem. Jesteśmy świadkami przeskoku iskry natchnienia, bo poezja Kazimierza Brakonieckiego odkrywa i wydobywa na światło dzienne tajemne, często apokaliptyczne i mistyczne, przesłanie wielkiego malarstwa, eschatologiczną prawdę, jaką niesie również wielka muzyka. To ponadczasowa, uniwersalna poezja o nieogarnionej metafizycznej głębi. / Krzysztof Andrzej Jeżewski

Kazimierz Brakoniecki urodził się w 1952 roku. Poeta, eseista, pisarz, tłumacz poezji frankofońskiej, animator kultury, redaktor, kurator sztuki polskiej XX wieku. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (polonistyka, podyplomowe muzealnictwo). Współzałożyciel i jeden z liderów Stowarzyszenia i Fundacji Wspólnota Kulturowa BORUSSIA w Olsztynie. Redaktor naczelny periodyku ,,Borussia. Kultura, historia, literatura” w latach 1991-1997 oraz współredaktor naczelny 2014-2017. W latach 1995-2018 dyrektor samorządowego Centrum Polsko-Francuskiego Côtes d’Armor – Warmia i Mazury w Olsztynie. Debiut książkowy „Zrosty” w 1979 r. w wydawnictwie „Pojezierze” (nagroda redakcji „Nowego Wyrazu). Autor wielu książek, głównie poetyckich i autobiograficzno-eseistycznych oraz tłumaczeń z poezji francuskiej, ostatnio m.in. „Mała antologia poezji francuskiej” (Olsztyn, 2017) oraz „Inna geografia. Antologia współczesnej poezji bretońskiej” (Olsztyn-Warszawa, 2018). Niedawno opublikował: „Obrazy polskie” (Warszawa, CONVIVO, 2017); „Notes kurlandzki” (CONVIVO, 2018), „Cudoziemca” (SPP Olsztyn, 2018), „Drzewo alfabetu” (SIGNI, 2019). Laureat nagród za twórczość kulturalną i literacką, m.in. paryskiej „Kultury”, Orfeusza Mazurskiego, Lindego. Członek SPP i Pen Clubu.

PATRONAT MEDAIALNY: TVP3 Olsztyn, Telewizja Olsztyn, Telewizja Kopernik, Radio Olsztyn, Gazeta Wyborcza, Wyborcza.pl Olsztyn, @cojjestgrane, @madeinwm, Olsztyn24, Kulturaisztuka.pl, Artinfo.pl