„Słowo to jabłko, śliwka, sen…” – spotkanie z poezją jidysz | Piątek, 13 października godz. 17.00 | Dom Mendelsohna

W piątek, 13 października o godz. 17.00 zapraszamy do Domu Mendelsohna na wieczór „Słowo to jabłko, śliwka, sen…” – będzie to spotkanie z poetkami jidysz i ich twórczością.

Gościnią wieczoru jest Karolina Szymaniak, tłumaczka i redaktorka przekrojowej antologii ich utworów „Moja dzika koza”, która ukazała się nakładem wydawnictwa „Austeria”.

Podczas wieczoru będzie można usłyszeć polskie przekłady kilkunastu wybranych wierszy w wykonaniu Borussiańskiego kółka dramatycznego, kierowanego przez Ewę Mazgal.

Serdecznie zapraszamy! Wstęp wolny!

Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Samorząd Miasta Olsztyna i Fundacja im. Róży Luksemburg.

* * *

Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Kantata BHP – koncert interaktywny |Festiwal dźwięku Sonikalia | Dom Mendelsohna | 5 pażdzierniak godz. 17.00

Kantata BHP
koncert interaktywny
muzyka: Jarek Kordaczuk
wykonawcy:
Izabela Kościesza – sensory zbliżeniowe
Jarek Kordaczuk – monoctone
Publiczność – partia wokalna

Dlaczego kantata? Co ma ta niesceniczna forma muzyki wokalno-instrumentalnej wspólnego z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy?… Ano może przynajmniej tyle, że jedno i drugie trzeba znać śpiewająco 🙂 Forma kantaty jest bardzo pojemna pod względem treści słownej. Mieszczą się w niej różne gatunki literackie. Skoro Johann Sebastian Bach napisał kantatę o kawie, to dlaczego my nie moglibyśmy zaśpiewać o tym co i jak robić, żeby przy pracy, nauce czy zabawie było bezpiecznie? Okazuje się, że przepisy BHP to bardzo bogata i różnorodna literatura. I ileż w niej wewnętrznej ekspresji! Oj tak, niektóre przepisy BHP są łagodnymi zaleceniami, inne niemalże okrutnymi groźbami. W trakcie ich lektury napięcie niezmiennie rośnie. Jarek Kordaczuk i Izabela Kościesza najpierw wprowadzą nas w zagadnienia wykonawcze związane z poszczególnymi przepisami BHP, by potem poprowadzić wspólne (z publicznością) wykonanie artystycznej interpretacji owego przepisu. Bawiliście się już kiedyś w coś takiego? Nie?… Zapraszamy.

Więcej o wydarzeniu: https://sonikalia.pl/edycja-2023/program/kantata-bhp/

Bądź turystą na własnym osiedlu! – spacer z przewodniczką po Osiedlu Grunwaldzkim | sobota 7 października 2023

Bądź turystą na własnym osiedlu!
Dawne Dolne Przedmieście w Olsztynie, dziś Osiedle Grunwaldzkie – sporo jest tu do zobaczenia i do odkrycia. Jest i fascynująca historia średniowieczna Kaplicy Jerozolimskiej, i tradycje gminy żydowskiej, i intensywny rozwój przed pierwszą wojną światową, i wspomnienia po PRL, i czasy najnowsze. To tu właśnie stoi skromnie kandydat do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (i nie jest to żart). Czas na odkrycie własnej dzielnicy na własnych nogach, z małą pomocą przewodnika.
Spacer poprowadzi Joanna Piotrowska, znawczyni dziejów miasta, związana zawodowo z Narodowym Instytutem Dziedzictwa.
Zapraszamy do udziału!
Zbiórka na Moście Jana, przy pomniku św. Jana Nepomucena o godz. 12.00 w sobotę 7 października.
* * *
Festiwal Mendelsohna 2023 „CZAS”
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Samorząd Miasta Olsztyna i Fundacja im. Róży Luksemburg.
* * *
Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil
Fot. Archiwum Borussii

Koncert Marii KA „Di szajchesn די שַ ײַכותן” | sobota 7 października godz. 18.00 | Dom Mendelsohna

W sobotę, 7 października zapraszamy na kolejne wydarzenie podczas Festiwalu Mendelsohna – solowy koncert Marii Ka „Di szajchesn די שַ ײַכותן” [Połączenia].

Maria Ka to autorka tekstów, kompozytorka, pianistka i wokalistka śpiewająca w wielu językach, obecnie przede wszystkim w jidysz.
Na koncert w Domu Mendelsohna złożą się jej autorskie utwory oraz nowe wykonania piosenek żydowskich, zaadaptowanych do kobiecej perspektywy. Czekają nas wyjątkowe muzyczne doświadczenia – ukazujące nowe, innowacyjne oblicza muzyki jidysz, zanurzone we współczesnych środkach artystycznego wyrazu. Będą to elektroniczno-alternatywne podróże z elementami tradycyjnymi, podejmujące istotne kwestie społeczne i tożsamościowe – obecne od lat, lecz w muzyce Marii Ka zyskujące nowoczesną formułę.

Maria Ka jest dwukrotną laureatką (2021, 2022) Nagrody Publiczności oraz Nagrody Jury konkursu „Bubbe Awards, przyznawanej przez Instytut Muzyki Żydowskiej w Brazylii.
Występowała na wielu festiwalach, m.in. Yiddish New York, Weimarer Filmsommer, Open’er, Warszawa Singera, Jüdische Woche Leipzig, Zbliżenia, Shalom Polin. Współpracuje z The Klezmer Institute, Polnisches Institut Berlin, Muzeum POLIN, Miasto Gdańsk, Uniwersytet SWPS, Uniwersytet Gdański. Jako aktorka wzięła udział w amerykańsko-polskiej koprodukcji nt. dziejów Archiwum Ringelbluma pt. Who will write our history? (2018). W gdańskiej synagodze prowadziła wykłady w ramach Uniwersytetu Otwartego Bejt – Meir oraz zajęcia śpiewu w języku jidysz.

Serdecznie zapraszamy! Wstęp wolny!

* * *
Festiwal Mendelsohna 2023 „CZAS”

Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Samorząd Miasta Olsztyna i Fundacja im. Róży Luksemburg.

* * *

Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

„Dziady i dybuki” – spotkanie autorskie z Jarosławem Kurski | piątek 6 października godz. 17.00 | Dom Mendelsohna

Spotkanie z Jarosławem Kurskim otworzy ósmy Festiwal Mendelsohna, którego leitmotivem jest w tym roku „Czas”. Odbędzie się ono w piątek, 6 października o godz. 17.00 w Domu Mendelsohna.

Organizatorzy zapraszają na rozmowę z Jarosławem Kurskim o „Dziadach i dybukach”, czyli książce, w której wielka historia splata się z tą najmniejszą, rodzinną, w której poszukiwania genealogiczne są jednocześnie przyczynkiem do poznania samego siebie, a przodkowie potrafią naprawdę zaskoczyć swojego potomka.

Wybitny dziennikarz i publicysta mierzy się także z mnogością życiowych postaw i strategii przetrwania swoich antenatów w obliczu historycznych kataklizmów i ze środkowoeuropejską zawiłością losów. A co najciekawsze i najbardziej bolesne – z zawiłością relacji polsko-żydowskich. To pełna emocji oraz intelektualnych przygód podróż w przeszłość i tak też zapowiada się spotkanie z jej autorem.

Prowadzenie: Joanna Wilengowska

Serdecznie zapraszamy! Wstęp wolny!

Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Samorząd Miasta Olsztyna i Fundacja im. Róży Luksemburg.

* * *

Motyw graficzny: Ewa Pohlke
Oprawa graficzna: Andrij Fil

Alicja w krainie słów – jubileusz Alicji Bykowskiej-Salczyńskiej | piątek, 22 września 2023 r. godz. 17.00 Dom Mendelsohna

Zapraszamy na spotkanie „Alicja w krainie słów”, czyli na świętowanie jubileuszu Alicji Bykowskiej-Salczyńskiej – olsztyńskiej poetki, autorki słuchowisk radiowych, polonistki, animatorki kultury, laureatki wielu nagród literackich, członkini założycielki Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussia”.

Autorka kultowego poematu „Autobus do Mokin”. Opublikowała m.in. „Wiersze wybrane” (Olsztyn 1999), zbiór wierszy „Śnieżnik. Wiersze elektroniczne” (Olsztyn 2006), „Cno” (Olsztyn 2016), zbiór słuchowisk pt. „Baby Pruskie”, wydany nakładem Borussii. Jej słuchowisko radiowe „Gdzie jest ten tani kupiec” zostało wyróżnione nagrodą Grand Prix Europe. Związana z kręgiem literackim Borussii. Wieloletnia przewodnicząca oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich w Olsztynie.

Partner: Goethe-Institut w Warszawie
Fot. Agnieszka Cichoń-Kamińska redines photography
Motyw graficzny: Andrij Fil

Erich Mendelsohn – w drodze” – spotkanie z prof. Itą Heinze-Greenberg | Piątek, 15 września godz. 17.00 | Dom Mendelsohna

Serdecznie zapraszamy na wieczór z prof. Itą Heinze-Greenberg, organizowany przez Fundację „Borussia” i Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia” 15 września o godz. 17.00 w Domu Mendelsohna (ul. Zyndrama z Maszkowic 2, Olsztyn).

70 lat temu, 15 września 1953 r. w San Francisco zmarł Erich Mendelsohn, wybitny architekt i twórca, pochodzący z Olsztyna. W roku 2023 przypada także 110. rocznica powstania Bet Tahary – pierwszego budynku projektu Ericha Mendelsohna, który po remoncie i adaptacji przeprowadzonej przez „Borussię” stał się Domem Mendelsohna – miejscem edukacji obywatelskiej i niezależnej kultury. Naszą działalność programową prowadzimy w tym miejscu od 10 lat.
Z okazji tych rocznic nakładem „Borussii” ukazuje się III zmienione wydanie esejów biograficznych o Mendelsohnie „Erich Mendelsohn. Olsztyn – Jerozolima – San Francisco” autorstwa prof. Ity Heinze-Greenberg z Politechniki w Zurychu. Ta wybitna biografka i znawczyni dorobku niemiecko-żydowskiego architekta na zaproszenie „Borussii” odwiedzi Olsztyn i będzie gościnią spotkania „Erich Mendelsohn – w drodze”, które odbędzie się 15 września. Rozmowę z nią poprowadzi Kornelia Kurowska z „Borussii”.

Podczas spotkania książkę „Erich Mendelsohn. Olsztyn – Jerozolima – San Francisko” będzie można nabyć w specjalnej promocyjnej cenie.
Spotkanie w j. niemieckim z tłumaczeniem na polski. Tłumaczenie: dr Barbara Sapała
Serdecznie zapraszamy do udziału i odwiedzenia tego dnia Domu Mendelsohna.
Wstęp wolny!

* * *
prof. Ita Heinze-Greenberg – emerytowana profesorka Politechniki Federalnej (ETH) w Zurychu, gdzie w latach 2012-2019 pracowała w Instytucie Historii i Teorii Architektury (gta). Tytuł doktorski uzyskała na Uniwersytecie w Bonn na podstawie pracy poświęconej budowlom Ericha Mendelsohna w Mandacie Palestyny. Wykładała i prowadziła prace badawcze na różnych uczelniach, m.in. w Izraelskim Instytucie Technicznym Technion w Hajfie (1984-1998), w Akademii Besaleela w Jerozolimie (1993), na Uniwersytecie w Augsburgu (1999), Uniwersytecie Technicznym w Delft (2004-2005) i na Uniwersytecie Technicznym w Monachium (2008-2012). Liczne publikacje Ity Heinze-Greenberg poświęcone są Erichowi Mendelsohnowi, ale także badaniom nad architekturą XIX i XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem procesów narodowotwórczych, konstruktów tożsamościowych i zagadnień migracji.

* * *

Organizatorzy: Fundacja „Borussia”, Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia”
Wsparcie finansowe: Goethe-Institut w Warszawie

„Księga Przyjaciół” – nowe wiersze Grażyny Zambrzyckiej | piątek, 1 września godz. 17.00 | Dom Mendelsohna

Zapraszamy na wieczór autorski Grażyny Zambrzyckiej, który odbędzie się 1 września o godz. 17.00 w Domu Mendelsohna.

Grażyna Zambrzycka to poetka i tłumaczka urodzona w Olsztynie. Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutowała w 1987 r. w „Zeszytach Literackich”. Jest autorką kilkunastu tomików poezji. Publikowała m.in. na łamach „Borussii”, „Frazy”, „Zeszytów literackich”, „Toposu” oraz w „Antologii poezji polskiej na obczyźnie 1939-1999”. Laureatka nagrody Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich (2010), przyznawanej za szczególne osiągnięcia w dziedzinie kultury polskiej. Od 1981 r. mieszka w Kanadzie. Regularnie przyjeżdża do rodzinnego Olsztyna.

Okazją do spotkania jest najnowszy tomik poetki „Księga Przyjaciół”, wydany w 2023 r. nakładem Polskiego Funduszu Wydawniczego w Kanadzie i Stowarzyszenia Literacko-Artystycznego „Fraza”.

Wstęp wolny!
Zapraszamy do udziału!

Partner wydarzenia: Goethe-Institut
Fot. Andrzej Brakoniecki

Volunteers Needed! Project of European Solidarity Corps 2023-2024 at the Borussia Foundation!

The Foundation Borussia in Olsztyn is looking for one volunteer for individual volunteering project in Poland, within the framework of the European Solidarity Corps programme.

If you:
– are between 18 and 30 years old,
– are curious about the world,
– want to get involved in volunteering in Poland, acting for the benefit of the local community,
– want to discover new horizons and develop your skills

Go for a long-term volunteering in Poland and join the life of the local community, help in the preparation of workshops and cultural and educational events, sharing your experiences and culture and developing your skills, interests and passions!

Fields : European and International cooperation, mobility, youth, culture, non-formal education, citizenship, interculturalism

Start : from September/October 2023 to April 2024 (9-12 months)
Application deadline : 31th of August 2023

The voluntary vacancy is open to residents in EU countries, partner countries, Iceland or Norway.

If you have any questions, please contact us: wolontariat@borussia.pl

Młyn rodziny Meyerów z Bartoszyc – nieopowiedziana historia | środa, 16 sierpnia godz. 17.00

Serdecznie zapraszamy na spotkanie z Burchardem Dabinnusem, aktorem i reżyserem z Monachium. W przedwojennych Bartoszycach działał duży, nowoczesny zakład młynarski, należący do żydowskiej rodziny Meyerów. Po 1933 r. podobnie jak w całych Niemczech, także tutaj – w dawnych Prusach Wschodnich – rozpoczął się proces tzw. aryzacji, polegający na przymusowym przekazywaniu żydowskich majątków w ręce nowych, aryjskich właścicieli – w ten sposób młyn Meyerów trafił w ręce niemieckiej rodziny Dabinnusów.

Część rodziny Meyerów zdołała wyemigrować z Niemiec przed wybuchem wojny, część zginęła jako ofiary Holokaustu. Po 1945 r. Dabinnusowie opuścili rodzinne strony. Zamieszkali na stałe w Szlezwiku-Holsztynie oraz Bawarii. O niechlubnej przeszłości wszyscy chcieli zapomnieć…

80 lat później do trudnej historii rodzinnej z lat 30. wraca Burchard Dabinnus, aktor i reżyser z Monachium, którego dziadkowie przejęli młyn żydowskiego sąsiada – wspólnie z potomkami Meyerów analizuje fakty historyczne, bada i analizuje zachowane dokumenty, szuka relacji krewnych i świadków… Podczas spotkania w Olsztynie, w Domu Mendelsohna przedstawi „historię młyna”, jedną z tych wielu „nieopowiedzianych historii”. Chce także zachęcić publiczność do krytycznego spojrzenia na własne rodzinne historie.

Spotkanie w j. niemieckim z tłumaczeniem na polski
Tłumaczenie: Claudia Wemhoff

Organizator: Fundacja „Borussia”
Partnerzy: Muzeum Prus Wschodnich w Lüneburgu, Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia”
Wsparcie finansowe: Referat ds. Kultury przy Muzeum Prus Wschodnich w Lüneburgu, Goethe-Institut w Warszawie

Grafika: kolaż Marlene Rösch, zdjęcia ze zbiorów prywatnych

BACK